Kamu yönetiminin denetiminde ombudsmanlık: Türkiye – Kırgızistan karşılaştırması

Abstract

Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren insan nüfusunun artması sonucu meydana gelen değişme ve gelişmelere paralel olarak artan devlet hizmetleri, toplumun devletten artan beklentileri, devlet-birey ilişkilerinde meydana gelen artışlar devletin büyümesine yol açmıştır. Bu büyümenin sonucunda devleti denetleyen mekanizmalar yetersiz kalmıştır. Böylece yönetim bilimcileri denetim mekanizmasını nasıl güçlendireceklerine ilişkin farklı arayışlara girişmişlerdir. Arayışlar sonucunda dikkatleri temelleri İsveç'te atılan Ombudsmanlık Kurumuna çevirmişlerdir. Devletlerin toplumdaki gelişmelere paralel olarak insan haklarını geliştirmek, bürokratik yapıyı denetlemek, bireysel şikâyetleri incelemek için ortaya çıkan ombudsman her ülkenin kendine özgü toplumsal, siyasal, kültürel ve idari koşullarına göre değişik biçimlerde yapılandırılmıştır. Günümüzde Ombudsmanlık Kurumu dünyanın pek çok ülkesinde uygulanmakta ve yayılmaya devam etmektedir. Ombudsmanlık Kurumu doğrultusunda hazırlanan bu çalışmada, kamu yönetiminin denetim mekanizmaları ele alınarak Ombudsmanlık Kurumunun tarihsel arka planı, özellikleri ve faaliyet alanı incelenecektir. Ardından da Türkiye ile Kırgızistan Ombudsmanlık Kurumları değerlendirilerek karşılaştırılmaları yapılacaktır.

Especially from the second half of the 20th century government services increasing parallel with the changes and developments occurring as a result of the escalation of human population, increasing expectation of communitıes from the government and increasing relations between the government and individuals have led to growth of the government. As a result of this growth, mechanisms which control government have become inadequate. So management scientists have started to look for different ways on how to improve the control mechanisms. After some research they shifted their focus on Ombudsman Organization, which was pioneered by Sweden. This mechanism emerged with the purpose for the government to improve human rights in accordance whit developments in society, to monitor bureaucratic structures, to examine personal complaints in different ways within the social, political, cultural and administrative characteristics of the country itself. Nowadays this institution has been used in almost every country all over the world and it is spreading day by day. In this study I wıll be analyzing the historical devolopment, features and field of activity of the ombudsman in general. I will also be making some analysis by discussing control mechanism of public administration. After that I will make a comparative analysis of how the ombudsman functions in both Turkey and Kyrgyzstan by the evaluation of these institutions, which will lead to the conclusion of my work.