Alâî`nin Münâzara-i Dervîş ü Ganî`si (inceleme-transkribeli metin-tıpkıbasım)

Abstract

Bu çalışma, 16.yüzyılda yaşamış Alâî bin Muhibbî-eş-Şîrâzî tarafından yazılan Münâzara-i Dervîş ü Ganî ismli eserin inceleme, çeviriyazılı metni ve tıpkıbasımından oluşmaktadır. Altı bölümden oluşan tez, bir giriş ile başlamaktadır. Girişten sonra, ikinci bölümde münâzara terimi incelenmiştir. Bu bölümde, münâzara, edebî ve ilmî münâzara olarak iki başlık altında ele alınmış, edebî münâzaranın yakındoğudaki gelişimi ve klasik Türk edebiyatındaki örneklerin kökeni araştırılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde Dervîş ü Ganî'nin yazarı Alâî'nin hayatı incelenmiş, hayatı hakkında elde edilen yeni bilgiler paylaşılmıştır. Bu sayede yazarın şimdiye kadarki en kapsamlı biyografisi oluşturulmuştur. Dördüncü bölüm, tezde ele alınan münâzara metninin incelemesine ayırılmıştır. Bu incelemede, eserin konusu olan fakirlik ve zenginlik konusundaki tartışmaların kaynağı sorgulanmış ve eserle ilişkisi değerlendirilmiştir. Daha sonra, metinde yer alan hikayeler, metinin kaynakları araştırılmış ve elde edilen veriler tezde yer almıştır. Eserde yer alan ayet ve hadisler, araştırmacılara kolaylık olması için toplu halde gösterilmiştir. Beşinci bölümde tezin değerlendirmesi yapılmış ve altıncı bölümde ise, eski yazılı metnin transkripsiyonu ve tıpkıbasımı verilmiştir.

This study, composed of an analysis, a transcription of the text and facsimile of the literary work which it's name is Münâzara-i Dervîş ü Ganî and written by Alâî bin Muhibbî-eş-Şîrâzî who lived in 16.century. The thesis that consist of six chapters begins with an introduction. After the introduction, in the second chapter, the term of munazara was examined. In this chapter, munazara was handled in two titles as literary and scholarly debate. Then, evolution of literary debate in the near eastern and the origin of the debate samples of the Turkish classical literature were investigated. In the third chapter of the thesis the life of Alâî who writer of the Münâzara-i Dervîş ü Ganî was studied and new informations about his life were shared. In this way, the most comprehensive biography of the writer was composed. The fourth chapter is devoted to examination of the text of the treatise discussed in the thesis. In this examination, the subject of the work that has been questioned the source of the debate on poverty and wealth and the relationship with the work is evaluated. Later, the sources of the stories, the sources of the text were searched, and the obtained data were included in the thesis. The holy verses and hadiths in the work were shown collectively in order to make it easier for researchers. In the fifth chapter, the thesis was evaluated and in the sixth section, the transcription from Ottoman Turkish to Turkish and facsimile of work were given.