Çalışanların işyerinde yeme alışkanlıklarının risk önleyici sosyal politikalar kapsamında değerlendirilmesi: AVM çalışanları üzerine bir alan araştırması

Abstract

Sağlık, toplumların var olması ve gelişmesi için temel koşulların en başında gelmektedir. Modern toplumun ortaya çıktığı dönemden bugüne sağlığın gerek tıbbi yönüyle gerekse güvence yönüyle teminat altına alma çalışmaları pozitif ve sosyal bilim vasıtasıyla yapılmaktadır. Sanayi devrimi sonrası teknolojik imkanların da artması ile birlikte 20. yy içerisinde ortalama insan ömrü uzamış ve dünya nüfusu artmıştır. Ne var ki modernizm ve küreselleşmenin getirdiği uluslararası rekabet başka sorun alanları yaratmıştır. Geçmiş yüzyıllarda çok nadir karşılaşılan bazı hastalıklar (obezite, kanser vb.) çağımızın en büyük sağlık sorunları arasına girmiştir. Bu durum, ülkeleri, uluslararası kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarını çeşitli politikalar oluşturmaya zorlamıştır. Ancak, tedavi odaklı bu yaklaşımların maliyet yönüyle ve etki düzeyi açısından sınırlı kaldığı yıllar içerisinde sorunun yaygınlaşmasından anlaşılmaktadır. Bu kapsamda, sosyal politikanın ve kavramsal olarak ortaya çıkan sağlığın sosyal belirleyicilerinin ortaya koyduğu felsefe toplumlara yön gösterme açısından kayda değer etki yaptığı ifade edilebilir. Türkiye için de benzer sorunların ortaya çıktığı ve günümüz şartlarında ortaya çıkan sağlık sorunlarının üstesinden gelebilme adına ilgili yaklaşımın politikalara yansıtılması gerekmektedir. Bu çerçevede, mevcut çalışma ile ülkenin uyguladığı politikalar ve kurumsal altyapı ortaya konmuş, sağlığın birey ve toplum üzerindeki etkisi bilimsel olarak tartışılmış ve rastgele örneklem yöntemi ile AVM çalışanların yeme alışkanlıkları üzerine saha araştırması ile sorunun boyutu ve uygulama alanlarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Nihayetinde, Türkiye özelinde sağlığa negatif etki eden unsurların belirlenmesi ve bu yönde önemlerin alınabilmesi için çalışma saatlerinin düzenlenmesi, vergi ve sağlık politikalarının sosyal politika çerçevesinde sorumlu kurum ve kuruluşların koordinasyonu içerisinde düzenlenmesi çerçevesi içerisinde temel politika önermelerinde bulunulmuştur.

Health is one of the main conditions for existence and development of societies. From the emergence day of modern society of the time being, ensuring the health both to medical and reassurance extent has been done by hard science and social science. After industrial revolution and increasing of technological opportunities, average human life has extended and the population of the world has grown in 20th Century. On the other hand, the international competition created by modernism and globalization caused to other problematic areas. Some diseases that could be found rarely in the past centuries such as obesity and cancer have been among the most severe health problems of the modern day. This phenomenon compelled countries, international institutions and non-governmental organizations for designing various policies. However, it can be understood that these efforts have been limited given the level of their effects and costs since the problems in those years have become widespread. In that context, it can be said that social policy and philosophy of conceptual health's social determinants have significant effect on guiding societies. It is a necessity that the mentioned approach should be accepted for overcoming the modern day health problems which are emerging in Turkey as well. In that light, the study has revealed policy and institutional mechanism in Turkey and the effects of health on both individual and society have been discussed. Furthermore, it is aimed to deduce eating habits of shopping mall workers by field research, which has been conducted with random sampling method to bring out the intensity of the problem and its application areas. Consequently, essential policy suggestions have been made specifically about Turkey for determining negative factors on health and readjustment of working hours and it has been underlined that the policy should include tax and health policies regarding to social policy framework with coordination of all responsible actors.