İnanç turizmi açısından efsane ve sembollerin yeri ve önemi (Ayasofya örneği)

Abstract

İstanbul'da bulunan Ayasofya Müzesi hakkında yapıldığı dönemden itibaren günümüze kadar ulaşmış efsaneler ve semboller araştırılarak, turist rehberleri üzerinden inanç turizmi açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Tarihî süreçte farklı devletlerin yönetimi altında kalan Ayasofya'daki efsaneler, Ayasofya'nın mimarisi ve tarihî yapısı ile alakalı bilgiler sunmaktadır. Semboller ise e Ayasofya'nın hem kilise hem de cami olarak kullanılmasından dolayı daha çok dinî içerikli bilgiler ihtiva etmektedir.Dolayısıyla efsaneler ve semboller, turistler için ziyarette bulunma, etkilenme ve mekânın çekiciliği hususunda önemli bir rol oynamaktadır.Bu ziyaret sürecindeki etkilenme ve çekicilik, turistler ile direk ve devamlı olarak etkileşim halinde olan turist rehberleri vasıtasıyla araştırma kapsamında değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, inanç turizminin en önemli mekânlarından birisi olan Ayasofya Müzesini ziyaret eden turistler için Ayasofya hakkında bildikleri veya ziyaret ettiklerinde öğrendikleriefsanelerin ve gördükleri sembollerin, turistlerin bir inanç merkezine gelmelerinde ve ondan etkilenmeleri üzerinde efsanelerin ve sembollerin inanç turizmindeki öneminin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Aynı zamanda turist rehberlerinin de hem mesleklerini icra ederken Ayasofya hakkındaki efsanelerden ve sembollerden faydalanma düzeyi hem de efsanelerin ve sembollerin rehberlerin mesleklerindeki yeri araştırılmıştır. Araştırmada 401 turist rehberi ile anket yapılarak veriler elde edilip SPSS programında değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna göre turist rehberleri Ayasofya Müzesine gerçekleştirdikleri turlarda yüksek oradan efsaneleri ve sembolleri anlatmaktadır. Aynı şekilde efsaneleri ve sembolleri bilme açısından da yükümlülükleri olduklarını belirtmektedirler. Ancak sembollerin efsanelere göre önem noktasında bir öncelik taşıdığı ortaya çıkmaktadır.Ayrıca yerli turistlere oranla yabancı turistlerin sembolleri daha çok bildiği gözlemlenmiştir. Anket sonuçlarına göre Ayasofya bünyesindeki hem efsanelerin hem de sembollerin daha çok tanıtılması gereği ortaya çıkmaktadır.

The myths and symbols of the Hagia Sophia Museum in Istanbul have been searched and evaluated in terms of religious tourism through tourist guides.The myths in Hagia Sophia, which has been under the rule of different states in the historical process, provide information about the architecture and historical structure of Hagia Sophia. Symbols, on the other hand, contain more religious information since Hagia Sophia is used both as a church and a mosque.Thus, myths and symbols play an important role for tourists in visiting, being influenced and attracting the space.Affect and attractiveness of this visit process are evaluated within the scope of the research through tourist guides that interact directly and continuously with the tourists.In this study, it is aimed to reveal the importance of myths and symbols that they know or learn about when they visit Hagia Sophia for tourists visiting Hagia Sophia Museum which is one of the most important places of religioustourism.In addition, it is aimed to reveal the importance of myths and symbols in religious tourism on the fact that tourists come to a faith center and be influenced by it.At the same time, the level of utilizing the legends and symbols about Hagia Sophia while performing their profession and the place of legends and symbols in the profession of the tourist guides were investigated.In this study, 401 tourist guides were surveyed and the data were obtained and evaluated in SPSS program. According to the results of the research, tourist guides mostly tell myths and symbols during their tours to Hagia Sophia Museum.They also state that they have an obligation to know myths and symbols.However, it appears that symbols have a priority in terms of importance according to myths.It was also observed that foreign tourists know the symbols more than the domestic tourists.According to the results of the survey, both the legends and symbols within the Hagia Sophia need to be introduced more.