16. ve 17. yüzyıl İspanya`sında moriskoların asimilasyonunda kullanılan iletişim ve propaganda unsurları

Abstract

Çalışma, 16. ve 17. yüzyıl İspanya'sında yaşayan Moriskolara (zorla vaftiz edilen Müslümanların) İspanyol engizisyon mahkemeleri (ve kilise) ile kraliyet tarafından uygulanan asimilasyon politikaları çerçevesinde kullanılan kitle iletişim araçları/propaganda unsurlarını incelemeyi amaçlamıştır. Bir kitle iletişim aracı olan kitap aracılığı ile uygulanan asimilasyon/propaganda, çeşitli yazarların yayınları incelenerek analiz edilmiş, Moriskoların kendilerine uygulanan asimilasyon/propaganda kampanyasına karşı kullandıkları iletişim araçları/anti-propaganda yöntemleri irdelenmiştir. Moriskoların asimilasyonunda kullanılan: kraliyet fermanları/mektupları, engizisyon yetkilileri/asilzadelerin yazışmaları, Holland arşivinde yer alan engizisyon mektupları, asimilasyonu savunan, toplu sürgünü destekleyen ve ikna yolu ile Hristiyanlaştırma için yazılan ilmihal/doktrin kitapları ve halk arasında yaygınlaştırılan hikâyelerin Morisko karşıtı anti-propaganda iletişim araçları olarak kullanıldığı; Moriskoların 1492'den sonra iktidara bir tehdit olarak görülmeleri nedeniyle, asimile olmayan, dinsiz, inatçı, hırsız, açgözlü, güvenilmez, ordu/din hizmetine girmeyen, parayı elinde tutan barbar, kaba, cahil, 'Hz. Muhammed'in mezhebini' takip eden/tedavi edilmesi gereken hastalıklı kişiler olarak etiketlenip ötekileştirildikleri ve her ne kadar toplu sürgün kararının nedeni ekonomik nedenlere dayanmasına rağmen, iktidar tarafından uygulanan asimilasyon/propaganda kampanyası çerçevesinde, Moriskoların özgürlüğünü kısıtlayan kararların dini, ekonomik ve siyasi nedenlere dayandığı tespit edilmiştir. Eklerde Morisko kökenli olduklarını iddia eden İspanya'da yaşayan Juan Valero ile Fas'ta yaşayan M. Necib Lubaris ile derinlemesine mülakatlar bulunmaktadır.

The study aims to analyze the mass communication tools and the propaganda elements used by the Spanish inquisition (church) and monarchy for the assimilation of the Moriscos during the 16th and 17th century Spain. Assimilation/propaganda techniques employed through books have been analyzed by utilizing publications of various authors. On the other hand, the communication and anti-propaganda methods used by the Moriscos to combat the campaign have been inspected as well. In the context of the assimilation methods applied, the kingdom's decrees/letters, representatives of the inquisition and landowners' written correspondence, the inquisition letters in the Holland archive, books advocated assimilation, works supported the mass expulsion, doctrine books written for catechism/evangelization by persuasion, anti-Morisco stories utilized among the general public were all employed as anti-propaganda communication tools. After 1492, since the Moriscos were regarded as a threat for the rulership, they were labeled/othered by some terms and descriptions such as inassimilable, infidel, stubborn, thief, greedy, barbarian, ignorant people who held the wealth, did not take service in the army or religion and followed the 'Sect of Muhammad', as well as sick people needed to be cured. Even though the reason to expel was mainly economic, within the assimilation/propaganda campaign enforced by the rulership, the decisions that limited the freedom of the Moriscos were based on religious/economic/political reasons. In the addendum, in-depth interviews with Juan Valero (Spain) and M. Necib Lubaris (Morocco), who claim to be Morisco descendants, are included.