İfade hürriyetinin sinema filmlerinde mizah yoluyla kullanılması: Hükümet Kadın I - II filmleri örneği

Abstract

İnsan haklarına dair bazı ulusal belgeler ile uluslararası sözleşmelerde, anayasalarda ve kanunlarda düzenlenip teminat altına alınan ifade hürriyeti, sinema hürriyetinin temeli ve olmazsa olmaz şartıdır. Yani, sinema hürriyeti de ifade hürriyetinin kapsamında yer alan temel haklardan biridir. Öte yandan sinema filmlerinin, toplum üzerinde önemli bir tutum ve kanaat oluşturma gücü vardır. Sinemaya bu gücü veren ögelerden biri de mizahtır. Sinema filmlerinde mizah, bir dil olarak, düşünce ve kanaatleri açıklamada etkili bir yol, yöntem ve türdür. Özel yaşam ve insan onuru gibi diğer temel kişilik haklarının korunması ihtiyacına binaen genelde sinema hürriyetinin ve özelde de mizah yoluyla sinemada ifade hürriyetinin kullanımının sınırlandırılması gerekebilmektedir. Bu yüzden, 'hür fakat sorumlu bir sinema' anlayışı bu çalışmanın hareket noktasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, sinema filmlerinde, mizah yoluyla düşünce ve kanaatlerin açıklanması ve yayılması olgusunun Hükümet Kadın I-II filmleri üzerinden analiz edilmesi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.

Freedom of expression, regulated and guaranteed in some national documents and international conventions, constitutions and laws, is the basis and sine qua non of freedom of cinema. In other words, freedom of cinema is also one of the fundamental rights within the scope of freedom of expression. On the other hand, cinema films have an important power to form attitude and opinion on society. Humor is one of the elements that give this power the cinema. Humor in cinema films as a language is an effective way, method and genre in explaining thoughts and opinions. Due to the need to protect other fundamental personal rights such as private life and human dignity against freedom of expression, it may be necessary to restrict the use of freedom of expression in general and the freedom of expression in cinema through humor in particular. Therefore, `a free but responsible cinema conception` constitutes the starting point of this study. In this study, the phenomenon of explaining, disseminating and limitation of thoughts and opinions through humor in cinema films is analyzed through Hükümet Kadın I-II films.