Yahya Akengin`in tiyatroları ve tiyatroculuğu

Abstract

Milli romantik bir tarzda Anadolu insanını ve değerlerini oyunlarında işlerken, emeğin ve bağlılığın gücüne vurgu yapan Yahya Akengin; eserleri ve fikirleriyle kültür-edebiyat hayatımıza önemli katkılar sağlayan bir yazar olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Sanat hayatına şiirle giriş yaptıktan sonra, tekrara düşme endişesini ortak kaldırmak için değişik türlerde eserler kaleme almıştır. Türk kültürü ve edebiyatında önemli bir yere sahip olan tiyatro dünyasına katkıda bulunmak tezimizin asıl amacıdır. `Yahya Akengin'in Tiyatroları ve Tiyatroculuğu` ismini taşıyan bu çalışmada, sanatçının tiyatrocu kimliği ele alınarak şimdiye kadar yayımlanmış altı tiyatrosu ile bir senaryosunun yapı ve tema açısından detaylı incelemesi yapılmıştır. `Giriş` bölümünde Cumhuriyet dönemi Türk tiyatrosu ile ilgili genel bir bilgilendirme yapılmıştır. Birinci bölümde, Yahya Akengin'in tiyatrolarının daha iyi anlaşılabilmesi için hayatı, sanatı ve eserleri üzerinde durulmuştur. Çalışmanın esas niteliğindeki ikinci bölümde, Yahya Akengin'in hâlihazırda yazmış olduğu altı tiyatrosu ve bir senaryosunun ayrıntılı olarak yapısal tahlili yapılmıştır. Üçüncü bölümde, incelememize konu olan bu altı tiyatro eseri ile senaryosu `Tema` bakımından incelenmiştir. Dördüncü bölümde, Yahya Akengin'in söz konusu incelenen tiyatrolarının ve senaryosunun `Dil ve Üslûp` yönünden detaylı incelemesi yapılmıştır. Beşinci bölümde ise Yahya Akengin'in ile yaptığımız röportaj yer almaktadır. Bu bölümün oluşturulmasındaki asıl gaye; yaşayan bir yazar olarak Akengin'in, tiyatro ile ilgili duygu ve düşüncelerini ilk ağızdan aktarabilmektir. Altıncı bölüm üç alt başlık halinde düzenlenmiştir: `Sonuç` kısmında, çalışma boyunca elde edilen verilerin ışığında genel bir değerlendirme yapılmıştır. `Kaynakça` ve `Ekler` kısmının da bu bölüme dâhil edilmesiyle çalışma tamamlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Yahya Akengin, Tiyatro, Senaryo, Yapı, Tema, İnceleme

Yahya Akengin emphasizes the power of labor and loyalty while embracing Anatolian people and values in their plays in a national romantic style. continues to work as a writer who makes significant contributions to our lives with his works and ideas. After entering art life with poetry, he wrote various types of works in order to eliminate the anxiety of falling back. The main purpose of our thesis is to contribute to the theater world which has an important place in Turkish culture and literature. In this study, which is named as `Yahya Akengin's Theaters and Theater`, the artist's identity as a theater actor is examined and a detailed analysis of six scenarios and a script has been made in terms of structure and theme. In the `INTRODUCTION` section, a general information about the Turkish theater of the Republican period was given. In the first part, the life, art and works of Yahya Akengin's theater are discussed in order to better understand the theaters. In the second part of the study, the structural analysis of Yahya Akengin's six theaters and one script was written. In the third chapter, these six theatrical works and their scenarios are examined in terms of A TEMA `. In the fourth chapter, the detailed analysis of Yahya Akengin's theaters and scripts in terms of `Language and Style yapılmış has been made. In the fifth chapter, we have an interview with Yahya Akengin. The main purpose of the creation of this section; As a living writer, Akengin's thoughts and feelings about theater are to be conveyed firsthand. The sixth section is organized into three sub-headings: In the `Conclusion` section, an overall assessment is made in the light of the data obtained throughout the study. The study was completed with the inclusion of the `Bibliography` and `Annexes` in this section.Key Words: Yahya Akengin, Theater, Screenplay, Structure, Theme, Analysis