Ticari açıdan İzmir Limanı (1923-1929)

Abstract

İzmir Limanı, tarih içerisinde yalnızca ticaret için kullanılan bir araç olmakla kalmamış, devletlerin dış politikalarından, üretim yapılarına kadar bir çok alanda etkisini göstermiştir. Dolayısıyla, tarihin ilk devirlerinden beri Anadolu'nun en bereketli çıkış kapısı olan bu limanın tarihi bizleri bölgenin ekolojik yapısından, uluslararası ilişkilere kadar çok geniş bir alanda bilgi sahibi yapar. Gerçekten de, özellikle XIX. yüzyılla birlikte İngiltere'nin bölge üzerinde hammadde ve pazar ihtiyacını karşılamak amacıyla hakimiyet kurmak istemesi ve bunun sonucunda Osmanlı Devleti'nin bir yarı-sömürge durumuna düşürülmesi, İzmir Limanı'nın varlığı sebebiyle gerçekleşmiştir. Aynı şekilde Yunanistan ile İtalya'nın I. Dünya Savaşı'ndan sonra siyasi ayrılıkları İzmir'i (ve limanı) paylaşma kaygılarından kaynaklanmıştır. Cumhuriyet'in ilk yılları ile birlikte, yorgun bir ulusun dış ticaretini mercek altına almak için adeta bir model görevi görecek olan da yine İzmir Limanı 'dır. Çünkü bu liman, bugünde olduğu gibi, genç Cumhuriyet'in en büyük ihraç limanı, ülkenin de en büyük ikinci limanıdır. Bu sayede, 1923-1929 döneminde Türkiye'nin ihraç ürünleri, bu ürünlerin gösterdiği dönemsel çeşitlilikler ve bunların sebepleri, üreticilerin sıkıntıları, limanın İzmir ve hinterlandına yaptığı katkı, şehrin sosyal ve ekonomik dokusunda meydana getirdikleri değişiklikler ve Türkiye'nin dış ticaret ilişkileri ve politikalar inceleme şansına sahip olunur. Ayrıca İzmir Limanı yoluyla yapılan ithalat da tespit edildiğinde, anılan dönemde bölge halkının ihtiyaçları da anlaşılır.Kısaca İzmir Limanı, sadece bir ticari unsur değildir. Bölge hakkında sosyal, ekonomik hatta siyasal bilgilere ulaşmamıza yardımcı olacak bir yapıdır. VI

During the history, harbour of İzmir was not only used for trade but also it effected foreign policies and the structure of production of the countries. So,the history of the blessed harbour gives us information about the ecology and the international relations from the ancient times. Especially in the 19th. Century Britain's aim of conquering the Ottoman empire was because of the existence of the İzmir harbour.Because Britain wanted to make the empire a colony in order to serve Britain's raw material and market resources.In the same way the disagreement between Italy and Greece after the 1st. World war was because of the same reason. After the war Harbour of İzmir was a trade model of a tired nation.Because it was and still is the greatest export harbour of Turkey and is one of the greatest harbours in the region. Owing to the harbour we have the chance to analyze and study the products which were exported between 1923 and 1929,so we can see the variation and change of products in different periods, the problems that the producers had,the contribution of the harbour to the city and the hinterland,the changes in social and economic structure of the city. All of these gives us an opinion about the foreign trade policies and relations of the new republic. Moreover, if you analyze the imported products from this harbour you can see the requirements of the people in this period.Briefly the harbour is not only a commercial component but also a structure which gives us detailed information about the social and economical position of the region.