Türkiyede güvenlik açısından asimetrik tehdit algısı(Suriye ve Irak bağlamında 1991`den günümüze)

Abstract

ÖZETBu çalışmanın amacı Soğuk Savaş sonrasından günümüze Irak ve Suriye coğrafyasında doğup Türkiye'nin güvenliğine etki eden terör olaylarını araştırmak ve Türkiye'nin sınır güvenliği ile ilgili alabileceği askeri tedbirler hakkında fikir sunmaktır. Asimetrik tehdit bir kavram olarak ilk defa 1975 yılında kullanılmasına rağmen içerik olarak savaşın tarihi ile eşdeğer bir geçmişe sahiptir. 11 Eylül saldırılarından itibaren sıklıkla kullanılmaya başlayan asimetri Irak ve Suriye coğrafyalarından Türkiye'ye yöneltilen bir tehdit haline gelmiştir. Tezin hazırlanmasında `Savaşı ne kadar iyi tanır ve tanıtırsak o kadar engelleyebiliriz` önermesinin devamı niteliğinde olan `Asimetrik tehditleri ne kadar iyi tahlil edebilirsek o kadar azaltabilir, devletin ve milletin huzur ve güvenliğini o kadar sağlayabiliriz` fikrinden yola çıkılmıştır. Konuyla ilgili yazılmış olan yüksek lisans ve doktora tezleri araştırılmış, Türkçe ve İngilizce kitap ve makaleler incelenmiş, yazılı ve görsel basındaki kaynaklardan istifade edilmiştir. Bu kapsamda öncelikle milli güvenlik ve asimetrik harp kavramları tanımlanarak aralarındaki ilişki açıklanmaya çalışılmış, devamında Soğuk Savaş sonrası dönemde savaşın değişimi üzerinde durulmuş ve 1991'den günümüze kadar olan süreçte Irak ve Suriye coğrafyalarında Türkiye'ye yönelik oluşan asimetrik tehditler ve söz konusu tehditleri doğrudan ya da dolaylı yöntemlerle meydana getiren aktörler tahlil edilmiş, oluşan tehditler karşısında Türkiye'nin almış olduğu güvenlik tedbirleri tarihsel anlayış içerisinde incelenmiştir. Irak ve Suriye coğrafyalarından kaynaklanmayan tehditlerin değerlendirmeleri bu çalışmanın dışında tutulmuştur. Bir problemin çözülmesi için öncelikle problemin doğru bir şekilde tanımlanması ve olduğu gibi anlaşılması gerekmektedir. Bir hastalıktan kurtulmanın yolu nasıl öncelikle doğru teşhis konulması ve uygun bir tedavi yönteminin belirlenmesinden geçiyor ise devletin ve milletin huzur ve güvenliğinin sağlanmasının yolu da öncelikle onu yok etmek isteyen aktörlerin ve tehditlerin gerçekçi olarak algılanmasından ve çeşitli metot ve tekniklerle tanımlanan tehditlerin uygun vasıta ve kaynaklarla bertaraf edilmesinden geçmektedir. Bu çalışma, 1991'den itibaren Türkiye'nin Suriye ve Irak bağlamında terör odaklı asimetrik tehdit algılamalarını ve son gelişmeler de dahil olmak üzere bu tehditlere yönelik dönem dönem alınan tedbirleri kapsamakta ve yeni tehditlere karşı çözüm önerileri sunmaktadır. Çalışma tamamen açık kaynaklardan istifade ile hazırlanmıştır.

ABSTRACTPurpose of this study is to search terrorist attacks againts Turkey's security that borns in the geography of Iraq and Syria in the Post Cold War Era and to give an idea about how Turkey can take further military measures on security border issues. Although as a new concept, the term `asymmetric threat` was first used in 1975, as a content it has the same past with the history of warfare. Asymmetry was used more often after 9/11 attacks and it turned out to be new threat coming from Syrian and Iraqi territories.This study starts with the idea of `We can provide national security better and reduce asymmetric threats successfully if we can perceive the threats from a realistic perspective` as a continuation of the idea `We can prevent wars more, if we can understand and explain wars deeply.` Related master theses and doctorate theses have been checked, books and articles in Turkish and English have been searched, and also written and visual press are benefited.At first, national security and asymmetric warfare is described including relations between, and then changing character of war in post Cold War era is studied, after that in a historical understanding, the impacts of asymmetric threats stemming from Iraq and Syrian territories are examined. Threats that don't come from Iraqi or Syrian territories are excluded from this study. This study contains Turkey's perceptions about asymmetric threats and measures since 1991 related to Syrian and Iraqi territories according to periods including the latest operations, and also gives ideas about solutions on how new threats can be faced. Only open sources are benefited for this study.