II. dünya savaşı ve sonrası Rodos ve İstanköy adasından Anadolu`ya yapılan göçler ve göç edenlerin adaptasyon süreci

Abstract

Ege Denizinin güney doğusunda yer alan Rodos ve Oniki Ada, Türkiye kıyılarına çok yakın ve stratejik önemi büyük bir konumdadırlar. Kanuni Sultan Süleyman döneminde başlayan Osmanlı egemenliği, 1912 yılında İtalya'nın Oniki Ada'yı işgaline kadar sürmüştür. Balkan Savaşları sonrasında adaları geri vermeyen İtalya, hâkimiyet sürecini devam ettirmiştir. Birinci Dünya Savaşı ve Türk İstiklal Mücadeleleri döneminde İtalya egemenliğinde kalan adalar, Lozan Antlaşması gereği de İtalyan hâkimiyetinde kalmaya devam etmiştir. 1930'larda dünyada başlayan yayılmacı politikaların sonunda meydana gelen İkinci Dünya Savaşı sırasında Oniki Adada 1943 yılına kadar İtalyan hâkimiyeti devam etmiş, 1943-1945 yılları arasında adalarda Alman işgali ve sonrasında bir süre İngiliz idaresi görülmüştür. Bu savaşın bitiminden sonra 1947'de müttefikler arasında imzalanan Paris Barış Antlaşması gereğince bu adalar, silahsızlandırılmak koşuluyla, Yunanistan'a verilmiştir. Yunanistan silahsızlandırma koşuluna uymadığı gibi Türklere azınlık statüsü ve haklarını tanımamış, Türklerin adalardaki kültürel ve etnik kimliklerini silmeye çalışmıştır. Bu amaçla oluşan baskı ve nefret ortamı içinde tutunamayan çok sayıda Türk kökenli vatandaş Türkiye'ye göç etmek durumunda kalmıştır.Bu çalışmamızın amacı; göç eden bu insanların Türkiye'ye uyum süreçleri ve karşılaştıkları zorlukları ortaya koymaktır. Amacımıza uygun olarak İzmir ve Marmaris'te yaşayan Rodos göçmenleri ile görüşmeler yapılarak söyledikleri kayıt altına alınmıştır. Türklerin, İtalya yönetimi altında başlayan sıkıntılı hayatları, Yunan egemenliği sırasında vatandaşlıktan atılma, dil ve dinlerini öğrenmelerinin engellemesi, mallarına el konulması, ekonomik olarak zayıflatma ve sindirme politikaları doğrultusunda baskılar devam etmiştir. Bu baskılar sonucunda, tarihi süreç içinde peyderpey yapılan ve kendi iradeleriyle yaptıkları göç hareketi gibi görünse de aslında zorunlu olarak geldikleri Türkiye'de de uzun süre rahatlığa kavuşamamışlar, Türk Hükümeti'nin çözüm odaklı, yapıcı ve kararlı bir politikasının olmamasının sıkıntısını çekmişlerdir. Bugün bir Türk vatandaşı olarak her haktan yararlansalar da bu hakları kazanmaları uzun yıllar almıştır. Tezimizde Rodos ve İstanköylü Türklerin yaşadıkları bu sıkıntı ve zorluklar ele alınmıştır. Bugün adalarda Yunan vatandaşı olan soydaşlarımızın ana dilde eğitim ve din eğitimi alamamak, Türk vakıf idaresinin kötü yönetimi sonucu vakıf mallarının elden çıkması, Türk kültürel mirasının çürümeye bırakılması ve Türk – Müslüman kimliklerinin unutulmaya başlanması gibi sorunları devam etmektedir.

Rhodes and twelve islands which located on the Southeast of the Aegean Sea have very important strategic meaning due to the being close to the coast of Turkey.With its starting of the reign of Ottoman Empire it has continued the rule to the occupation of islands by the Italian forces in 1912. After the Balkan wars the İtalian government didn't give back the islands, and also continued its reign in the team of islands. In the 1st World War and Turkish National Movement, these islands still which in territory of the Italian governments, has also still continued even after the Treaty of Lausanne. In the years of 1930's, according the dominating politics in the world, these islands was also counted as a İtalian territories, between the years of 1943-1945 these islands was in the rule of British and German occupation. After the end of Second World War, in the year of 1947, due to the Peace treaty of Paris, The alliances has decided to give Greece for the condition of becoming the free from disarmament territory.Whether the Greece government never follows the rule of free from disarmament, neither the giving statue of ethnic and also right of the minority to the Turks. They also try to remove the cultural and ethnic identity of these nations. By trying to reach this goal, they started the hatred and pressure to Turks. For this reason, Turks has never try to keep up with this conditions and they immigrate to the mainland.The goal of our work; try to research on the differences of these immigrants whose come from the islands. As a reliable work for our research, we have reports and interview with the immigrants of Rhodes who live in İzmir and Marmaris region and these interviews have been recorded as a proof. The difficulties with the starting of the hard lives of Turkish nation under Italian government, also continued with the forbidding of their own languages, religious activities, the weakening by the economical ways on purpose, to become of on the dominant also continued with pressure. At the end of these pressures, the immigrants couldn't also peace in the Turkey, They suffered the difficulties for not to have solution and constructive policies of Turkish Government. Today even they have these rights as an individual of Turkey; they had to long years to win these. In our thesis, we tried to take a research about difficult and hard years.Today these difficulties of the our bloodlines which Turkish historical based Greece citizens problems as a educate in their language, giving the goods from the charity with the force, leaving the rooting of the Turkish culture and forgetting their Turkish-Muslim identities, also continues in our day.