Türk siyasi yaşamında halkçı parti

Abstract

`TÜRK SİYASİ YAŞAMINDA HALKÇI PARTİ` isimli tezimizde 1980 askeri müdahalesi ardından yönetimin yeniden sivilleşmesi, demokrasiye dönüş çabaları ve bu süreçte yapılan hukuki faaliyetler incelenmiştir. Siyasi parti faaliyetlerine izin verilmesinin ardından ortaya çıkan Halkçı Partinin faaliyetleri ile partinin Türk siyasetinde bıraktığı izler analiz edilmiştir. Yapılan düzenlemelerden sonra siyasi parti faaliyetlerinin serbest bırakılmasıyla sosyal demokratların içinde bulunduğu durum irdelenmiştir. Yasaların öngördüğü yeterliliği elde eden Halkçı Parti tüzel kişiliğini ilan ederek genel seçimler öncesinde halkın önüne çıkmıştır. 1983 Genel seçimleri öncesi diğer sosyal demokrat oluşumlar ya anlaşmazlıklar yüzünden kurulamamış ya da yasaların öngördüğü şartları tamamlayamamışlardır.1983 Genel Seçimlerinde makul bir başarı gösteren Halkçı Parti, 1984 Yerel Seçimlerinde aldığı oy oranı ile konumu tartışılır hale gelmiştir. Bu durumun ortaya çıkmasında seçime kendisi ile birlikte giren yine sol görüş temelli bir parti olan Sosyal Demokrat Parti'nin etkisi yadsınamazdı. Tezimizde gerek 1983 Genel Seçimleri ve gerekse 1984 Yerel Seçim sonuçları ayrıntıları bir biçimde ele alınmıştır. 1984 Yerel seçimlerinin ardından almış olduğu oy oranı sebebiyle halk nezdinde solun temsilcisi olma hakkı Sosyal Demokrat Parti'de görülmüştü. Böylelikle kurulduğu zamandan itibaren bir muvazaa partisi olduğu ileri sürülen Halkçı Parti'de parti içi muhalefetin ve sosyal demokrat cepheden gelen yoğun eleştirilerin altında kalmak parti ve yöneticilerini oldukça yıpratmıştır.Yerel seçimlerin ardından Halkçı Parti'de gerçekleşen yönetim değişiklikleri parti içerisindeki rahatsızlıkları sona erdirmemiş ve olaylar parti liderinin değişmesiyle sonuçlanmıştır. Gerçekleşen lider değişikliğinin ardından sosyal demokratların temsilcisi olan Sosyal Demokrat Parti ile birleşme kararı verilmiştir. Tezimizde birleşme süreci, birleşmenin kamuoyunda yol açtığı tartışmalar ve yasal mevzuat incelenerek gerekli izahatlar ayrıntılı bir biçimde sunulmuştur.

In our thesis titled `PEOPLE'S PARTY IN TURKISH POLITICAL LIFE`, re-civilization of the administration after 1980 military intervention, the efforts to return to democracy and the legal activities carried out in this process were examined. The activities of the People's Party, which emerged after the political party activities were allowed, and the traces left by the party in Turkish politics were analyzed.The situation in which social democrats exist following the liberalization of political party activities after the regulations made, was dealed in details. The People's Party, which obtained the sufficiency stipulated by laws, announced its legal entity and appeared before public prior to general elections. Before the 1983 General Elections, other social democratic organizations either could not be established due to disagreements or could not fulfilled the requirements stipulated by law.Having shown a reasonable success in the 1983 General Elections, People's Party's position become controversial owing to vote rate that it obtained in subsequently done 1984 Local Elections. The influence of the Social Democratic Party, which entered into election together with itself and which was also a party based on social opinion, on that result could not be denied. In our thesis, both the 1983 General Elections and the results of the 1984 Local Elections are discussed in detail. After the 1984 Local Elections, by virtue of the vote rate it obtained, the right to be the representative of left in the presence of public was seen belonging to the Social Democratic Party. In this way, for People's Party, which had been claimed to be a collusion party since its date of establishment, to remain under intraparty opposition and intense criticism coming from social democratic front fairly worn out the party and its administrators.Changes, which occurred in the administration of People's Party after local elections, did not terminate disturbances within the party and the events ended up with the change of party leader. Following the change of leader that happened, the decision to unite with the Social Democratic Party, which is the representative of social democrats, was settled. In our thesis, the process of merger, the disputes in public opinion caused by merger and the legal regulations are examined and the required explanations are presented in detail.