`futbol taraftarlarının takımlarına yönelik kulüp imajı, özdeşleşme ve stadyum hizmet kalitesi algılarının incelenmesi`

Abstract

Bu araştırmada, futbol taraftarlarının takımlarına yönelik kulüp imajı, özdeşleşme düzeyleri ve stadyum hizmet kalitesi algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubunu, Türkiye'de bulunan spor kulüplerinden Kayserispor, Antalyaspor ve Göztepespor Kulüpleri taraftarı oluşturmaktadır. Grup oluşumu, seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda araştırmanın örneklem grubunu futbol takımlarının taraftarlarından 259 kadın, 526 erkek olmak üzere toplam 785 taraftardan oluşturmaktadır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak dört bölümden oluşan yüz yüze anket toplama yöntemi kullanılmıştır. Birinci bölümde Jung (2012) tarafından geliştirilen, Sönmezoğlu, Çoknaz ve Polat (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan, `Kulüp İmajı Ölçeği` ikinci bölümde Wann ve Branscombe (1993) tarafından geliştirilen, Günay ve Tiryaki (2003) tarafından Türkçeye uyarlanan, `Spor Taraftarı Özdeşleşme Ölçeği`, üçüncü bölümde Timuçin Gençer (2005) tarafından geliştirilen `Stadyum Hizmet Kalitesi` ve dördüncü bölümde ise `Kişisel Bilgi Formu` yer almaktadır.Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Ölçüm araçlarına ilişkin güvenilirlik katsayıları hesaplanmış ve tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra; dağılımların normallik yapısı basıklık ve çarpıklık testleri aracılığıyla incelenmiştir. Normal dağılım gösteren verilere parametrik, normal dağılım göstermeyen verilere ise nonparametrik testler uygulanmıştır. Hipotez testleri için ikili değişkenlere ilişkin farkları belirlemek amacıyla bağımsız örneklemler t-Testi, gruplar arasındaki farklılıkları belirlemek amacıyla Kruskal Wallis analizi, ilişki karşılaştırmalarında Pearson Correlation testi, etki çözümlemesinde ise çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.Elde edilen bulgular sonucunda, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, deplasman maçına gitme durumu, taraftar grubuna üyelik durumu, lisanslı ürün satın alma durumu, maçlarda tezahüratlara katılma durumu ve stadyum yeri değişkenlerinin taraftarların kulüp imajı, özdeşleşme düzeyleri ve stadyum hizmet kaliteleri üzerinde etkili olduğu söylenebilir. Ayrıca, yaş, aylık gelir, maç için aylık harcama miktarı ve yıllık maça gitme sayısı değişkenleri ile taraftarların kulüp imajı, özdeşleşme düzeyleri ve stadyum hizmet kaliteleri arasında düşük düzeyde pozitif ve negatif yönde ilişkiler olduğu görülmektedir. Genel olarak araştırma bulguları incelendiğinde, taraftarların kulüp imajı, özdeşleşme düzeyleri ve stadyum hizmet kalitelerinin kulüp açısından son derece önemli olduğu ve ayrıca kulüp imajı, özdeşleşme düzeyleri ve algılanan stadyum hizmet kalitesinin, taraftarların anket yoluyla kulübe bakış açıları konusunda belirleyici rol oynadığı söylenebilir. Anahtar kelimeler : Spor taraftarı, kulüp imajı, özdeşleşme, algılanan hizmet kalitesi

In this research, it is aimed to examine the club image, identification levels and stadium service quality perceptions of football fans towards their teams.Relational scanning model, one of the general scanning models, is used in the research. Research groups are constituted from the sports clubs in Turkey; Kayserispor, Antalyaspor and Goztepespor. Group formation is carried out by criterion sampling method, which is one of the non-random sampling methods. In this context, the sample group of the study consists of a total of 785 supporters, 259 women and 526 men, from the fans of football teams. Face-to-face questionnaire collection method is used as a data collection tool, which consists of four parts. In the first part, `Club Image Scale` which was developed by Jung (2012) and adapted to Turkish by Sonmezoglu, Coknaz and Polat (2016), in the second part, `Sports Supporter Identification Scale` which was developed by Wann and Branscombe (1993) and adapted into Turkish by Gunay and Tiryaki (2003), in the third part, `Stadium Service Quality` which was developed by Timucin Gencer (2005) and in the fourth section ''Personal Information Form'' are taken place in the research. SPSS package program is used in the analysis of the data. Reliability coefficients related to measurement tools are calculated and normality structure of distributions is examined through kurtosis and skewness tests besides descriptive statistics. Parametric tests are applied to data with normal distribution and nonparametric tests are applied to data which did not show normal distribution. The Independent Samples T-Test to determine the differences in the binary variables, The Kruskal Wallis Analysis to determine the differences between the groups, The Pearson Correlation Test for the relationship comparison and The Multiple Linear Regression Analysis for the effect analysis are used for the hypothesis tests.As a result of the indications, it can be said that the variables of gender, marital status, educational status, going to the away game, membership status to the fan group, licensed product purchase status, participation in cheers at matches and stadium location have an effect on the club image, identification levels and stadium service quality of the fans. In addition to these, it is observed that there are low level positive and negative correlations between the variables of age, monthly income, the amount of monthly expenditure for the match and the number of annual matches and the club image of the fans, their level of identification and stadium service quality. When looking at the indications in general, it can be said that the club image of the fans, their level of identification and stadium service quality are extremely important for the club and also the club image, identification levels and perceived stadium service quality play a determining role in the fans' view of the club. Keywords: Sports supporter, club image, identification, perceived service quality