Türk edebiyatında müstezad

Abstract

ÖZET Müstezad, Arap, İran ve Türk edebiyatlarında kullanılmış olan ortak bir nazım şeklidir. Müstezad. Divan edebiyatının bir çok nazım şekli ve nazım türüyle yazılmıştır. Türk edebiyatmda müstezadın ortaya çıkışı 14 yüzyıla rastlar. Ancak müstezad en yoğun biçimde 17., 18. ve 19. yüzyılda görülür, Müstezad kafiye örgülerinin bazıları şunlardır: AaBb, AaBx, Ab Cc, Ab Cx, Aa Aa Aa Aa Ab Ab Ab Ab Aaa Bbb, Aa` Bb AaaAaa Aa` Aa` Çalışmamız, müstezadla ilgili olarak yaptığımız değerlendirmelerin ve elde ettiğimiz istatistik verilerin bulunduğu 'müstezadın tanımı ve özellikleri bölümü' ile 'metin` kısmından oluşmaktadır. İstatistik sonuçları, 480 şiirin incelenmesiyle elde edildi. Müstezadın tanımı ve özelliklen bölümünde kafiye örgüsü, vezin ve konu ile ilgili değerlendirmeler yapıldı. Müstezad yazan şairlerin isimleri yüzyıllara göre ayrıldı. Ayrıca Divan ve Halk edebiyatlarında müstezad konusuna açıklık getirilmeye çalışıldı. Yeni müstezad terimlerinin gerekliliği ifade edildi. Çalışmamızda, müstezadın şairlerin şiirde bir serbestlik anlayışının neticesi olarak yazıldığı hükmüne varıldı.

II Abstract Müstezad is a common poetry form used in Arabic, Iranian and Turkish literature. Müstezad has been written many poetry form and type of Divan literature Müstezad was emerged in Turkish literature firstly in 1 4th century but it was seen mostly in 1 7th, 1 8th and 19th centuries. Some of the Müstezad rhyme forms are these: AaBb, AaBx, Ab Cc, Ab Cx, Aa Aa Aa Aa Ab Ab Ab Ab Aaa Bbb, Aan Bb Aaa Aaa Aan Aan This study consist of two parts In first part there are evaluations and statistical data related with müstezad In the second part there is text part consists of sample poems. The statistical results has been obtained with studying 480 poems In Müstezad deflation and features part, evaluations abort rhyme forms, meter and subjects were made. The poets names who wrote müstezad were divided as to the centuries. Moreover, we tried to make the subjects of müstezad clear in Divan and Folk literature. It was pointed out the necessity of new terms of müstezad. In the result of our research, we decided that müstezads were written is the as a result of a free understanding of poest in poetry.