Uçuş ekibi kaynak yönetiminde iletişim sorunları

Abstract

ÖZET Çalışmanın amacı, Uçuş Ekibi Kaynak Yönetimi (UEKY) çerçevesi içerisinde uçuş boyunca karşılaşılan iletişim sorunlarını incelemek, iletişim engelleri olarak kabul edilen faktörleri tanımlayarak önem derecelerini belirlemek, iletişim sürecinin unsurları olan pilottan ve hava trafik kontrolörlerini iletişim engellerine göre karşılaştırarak karar alternatiflerini sunmaktır. Problemin yapılandırılması ve analiz edilmesi, çok kriterli karar verme yöntemi olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi ile yapılmıştır. Kara Havacılık Okul Komutanlığında görevli 100 pilota ve ordudan emekli olmuş 20 askeri pilota iletişim sorunları ile ilgili geçmiş yaşantılarına ait tecrübelerini bildirmesini isteyen 3 adet açık uçlu sorudan oluşan anket uygulanmış, anket sonucu elde edilen veriler, araştırmacı ve 2 adet tecrübeli pilottan oluşan uzman bir heyet tarafından içerik analizi tekniği ile incelenmiş, iletişim engelleri kodlandırılarak sınıflandırılmış ve tekrar tanımlanmıştır. Uzman heyet tarafından problemin hiyerarşi modeli AHS ilkelerine göre kurulmuş, ikili karşılaştırmalar yapılandırılarak matematiksel çözüm yapılmıştır. AHS ilkeleri ile elde edilen bulgular, uçuş boyunca dinleme eksikliğinin, otoriter, çekingen pilot tanımlarının ve uçakta kullanılan telsizlerin durumlarının önemli iletişim engelleri olduğunu göstermiştir. Tespit edilen 17 adet iletişim engeline göre birinci pilot, ikinci pilot ve hava trafik kontrolörleri ikili karşılaştırmalara tabi tutularak bu üç unsurun iletişim sorunu içerisindeki önem değerleri ortaya konmuştur. Ortaya konan bulgulara göre birinci pilot ile ikinci pilot birbirine yalan önem değerleri ile uçuş boyunca karşılaşılan iletişim engellerini yaratan kaynaklar ve bu engellerden etkilenen unsurlar olarak tespit edilmiştir. Hava Trafik Kontrolörlerinin ise uçuş boyunca karşılaşılan iletişim sorunları içerisinde bu iki unsura göre daha az önem değerine sahip olduğu görülmüştür. -I-

ABSTRACT The aim of this study is; to examine communication problems come up through flight, to identify and configure the importance priority of the factors recognized as communication barriers, to put forward the decision alternatives by comparing the pilots and the air traffic controllers, both are the elements of the communication process, with respect to communication barriers; within the CRM. The problem is designed and analyzed by AHP which is a multi-criteria method of decision making. A questionnaire, including three open-end type questions, is given to 100 pilots, still in charge at Turkish Army Aviation School Command, and 20 retired military pilots, requesting them to give information about their experiences of communication problems met in the past. The data, received from the questionnaire, is inspected by content-analysis technique; communication barriers are classified by coding and re-defined, by an expert committee consisting of the researcher and two experienced pilots. By this committee, the hierarchy modal of the problem is set up by AHP bases, designed by dual comparisons and mathematical resolutions are achieved. The findings, acquired by means of AHP, brought up mat; lack of listening, authoritarian and diffident pilot behaviors and the performance of the radios used during flight are the important communication barriers. By subjecting pilot, co-pilot and air traffic controller to dual comparison according to the 17 proven communication barriers, the importance of these three elements are exhibited in the field of the communication problem. In respect of the results, pilot and co-pilot, having a close degree of importance, are the main sources creating the communication barriers and are the main elements affected from these barriers. It is found out that, relatively air traffic controller has a lower degree of importance than pilot and co-pilot. -II-