Uluslararası pazarlara giriş stratejilerinden franchising sistemi ve Türkiye uygulaması

Abstract

Rekabetin yoğun olarak yaşandığı dünyamızda sadece iç pazarlarda müşteribulmak, işletmeler için yeterli olmamaktadır. Dış pazarlardaki müşterilerin alımgüçleri, iç pazarda mevcut ve potansiyel müşterilerin alım güçlerinden, daha fazlaolabilmektedir. Bu nedenle sadece ulusal pazarda faaliyet gösteren firmalar birmüddet sonra müşteri bulmakta ve tahsilatta büyük zorluklarla karşılaşmaktadırlar.Özellikle ülkemizde ki ekonomik kriz dönemlerin de, uluslararası piyasalarlailişkileri olan firmalar krizleri ufak sendelemelerle atlatabilmektedirler. Dolayısıylabu firmalar avantaj elde etmiş olmaktadırlar.Türkiye 24 Ocak 1980 sonrası dönemde ihracata dayalı kalkınmayıbenimsemiş, bazı dış ticaret işlemlerini kolaylaştırarak ihracatı teşvik etmiştir.Uluslararası ticarete yabancı olan Türk firmaları 1980' li yıllarda yabancı olduklarıçeşitli dış ticaret kavramlarıyla karşılaşmışlardır.Bu çalışma, küçük ve orta ölçekli işletmelerin, uluslararası pazarlara adımatmada kullanabilecekleri, ve başarı şansının çok yüksek olduğu bir pazarlama,dağıtım sistemi olan franchising araştırmasıdır.Dış ticarete adım atma aşamasında olan işletmelerin franchisingi anlama vebilinçlenme ihtiyacına paralel olarak hazırlanan tez, bu amaca da büyük orandahizmet edebilecektir.Türkiye'ye 1980'li yıllarda ilk olarak fast food sektörü ile giren franchisingsistemi, otomotivden eğitime ve sağlığa kadar değişik sektörlerde yaygınlaşmıştır.Tezin birinci bölümün de, uluslararası pazarlamayla ilgili temel kavramlarverilmiş, ikinci bölümünde franchisinge giriş yapılmış, üçüncü bölümde bir sistemolarak franchising tüm boyutlarıyla ele alınmıştır. Dördüncü bölüm de franchisingkararının alınmasıyla izlenecek yol özetle verilmiş, beşinci bölümde franchisinghukuku ve vergilendirilmesinden, altıncı bölümde Türkiye' deki ve dünyadakifranchisingin gelişiminden bahsedilmiştir. Son olarak yedinci bölümde bazıfranchising örnekleri verilmiştir.Araştırma sonucunda, Türk markalarının yurtdışı pazarlarda yer edinmesindefranchising sisteminin büyük rol oynadığı Türk markalarının franchising modeli ile eğitim,gıda, tekstil ve beyaz eşya sektörlerinde dünya pazarlarına açılmak için franchisingtenyararlandıkları görülmüştür.Türkiye'de 200 civarında marka franchising vermiş, franchising sistemi içinde yer alankurum sayısı 5 bine ulaşmıştır. Sadece eğitim sektöründe binin üzerinde kurumun franchisingsistemi içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir.Yeni bir işletme kurmak veya kurulu bir işletmeyi sürekli değişen koşullar altındabaşarıya eriştirmek bireysel yatırımcılar açısından çok güçtür. Büyük işletmelerin sağladığıolanaklardan yararlanarak küçük işletmelerin bu güçlükleri çözmeleri daha kolay olmaktadır.Bu nedenle küçük işletmelerin denenmiş ve kendini ispat etmiş bir ismin ve markanın destekve güvencesini almayı tercih ettikleri çalışma da tespit edilmiştir.Türkiye' de ve dünya da franchising sözleşmesi hala tam manasıyla tanınmamakta, buyüzden hukuksal anlamda sorunlar yaşanmaya devam etmektedir. Franchising hukukuylailgili çerçevelerin çizilmekte gecikildiği görülmüştür.Bu anlamda ?Uluslararası Pazarlara Giriş Stratejisi Olarak Franchising? adlı tezçalışması çok uzun bir geçmişi olan franchisingin, 2005 yılı itibariyle en son tespitleriniyapmıştır. Yıllar önce sihirli değnek olarak tanımlanan yöntemin, değerini yitirmedenarttırdığını, yöntemle hala kısa sürede çok parlak sonuçlara ulaşılabileceği araştırmayla tekraronaylanmıştır.

Finding customer only native market isn?t sufficent for operation. Customer who isforeign more have capability than native?s customer. In this reason; firm?s which works onlynative market faces difficulty on finding customer and revenue. Especially, while recessionoccured in Turkey, some firm which works international could get rid of recession.Indirectly,this firm took an advantages.Turkey had accepted exportingly progression after 24 January 1980, and some processwas facilitated in order to incite entrepreneur. Türkish firms which was a stranger tointernational trading introduced some various concept about exporting.This working, which can be use for joining international market, is named franchisingthat is distribution system.The thesis was prepared in line with needing understanding franchise and the thesis cancontribute this aim.The franchising system which joined Turkish market with fasd-food sector in 1980became widespread various sector like automobile, healty and education.First chapter in the thesis basis concept involving international marketing was given.Second chapter in the thesis made entered the franchising. Third chapter in the thesis wasexamined by all dimensions of the franchising. Fourth chapter in the thesis was summarizedfollowing method while making a decision about joining the franchise. Fifth chapter in thethesis was mentioned rights of the franchising tax. Sixth chapter in the thesis was mentionedadvancing of the franchise in Turkey and in the world, and the last chapter in the thesis wasgiven an some example of franchising.Result of research, franchising system played most important role for Turkish?s brand tolocate in foreign market. It was seen that Turkish?brand benefited from franchising to beopened global matket in the nutriment, textile, education and furniture sector.Approximately, two handred brands joined franchising in the Turkey. Association whichtook part in franchising system reached five thousand and it was fixed association over onethousand took part in only education sector.Establishing new managing or maintaining success under the established managingagainst changeable pressure is too difficult. As soon as small management benefit fromadvantage which is provided by big management, it is too easy to solve this problem. In thisreason; it was fixed that small management selected taking support and insurance of anytested-proven blands.The franchising couldn?t have described in the world and Turkey yet, due to keeping onhaving a legal problem. It was delayed making into a rule of franchisingFranchising, which have too long history was examined under the name ?UluslararasıPazarlara Giriş Stratejisi Olarak Franchising?. It was proved anyone could be succesful in ashort time with this system which had emerged too long ago and this system increased itsvalue without losing its value.