İncirlik üssünün kullanımı ve Türk-Amerikan stratejik ortaklığındaki rolü

Abstract

?ncirlik Üssü, kurulusundan günümüze Türkiye-ABD iliskilerini yakındanetkilemis ve bu etkilesim her dönemde farklı özellikler göstermistir. Üs tarihisüreç içerisinde bir çok misyon yüklenmis, Türkiye ile ABD arasında bazıdönemlerde sıkı isbirliğinin göstergesi, belirli dönemlerde bağımsızlığı tehditeden bir faktör, bir dönem iki ülke arasındaki tek bağ ve bazı dönemlerde iserayından çıkan iki ülke iliskilerinin düzene girmesi amacıyla kullanılan bir araçolmustur.?ncirlik Üssü, Türkiye ve ABD açısından stratejik öneme sahip bir üstür. Üskurulduğu ilk yıllarda Türkiye açısından, ülkenin güvenliğinin bir parçası,ABD'nin yapacağı ekonomik ve askeri yardımların bir teminatı olarak görülmüsve ülke güvenliğini riske atma pahasına ABD tarafından sınırsız bir sekildekullanılmasına izin verilmistir. ?lerleyen yıllarda ise Üs, ABD ile kurulan sıkımüttefiklik iliskilerinin göstergesi olurken, değisik vesilelerle PKK'ya karsıgerçeklestirilen sınır ötesi operasyonlarda ve Türkiye'yi rahatsız eden istikrarsızlıkunsurlarında ABD'ye karsı bir koz gibi kullanılmıstır. ?ncirlik Üssünün ABDtarafından kullanımı beraberinde bazı olumsuzlukları da getirmistir. ABDtarafından ?ncirlik Üssünden gerçeklestirilen harekat veya operasyonlar,Türkiye'yi hiç alakalı olmadığı ülke veya ülkelerle çatısma olasılığıyla karsıkarsıya bırakmıstır. Ayrıca ?ncirlik Üssünün ABD tarafından sınırsız bir sekildekullanımı, Türkiye'nin hareket serbestisini kısıtlayabilmekte, bu da Türkiye'ninbağımsızlığına gölge düsürmektedir.ABD açısından ise ?ncirlik Üssü, Soğuk Savası yıllarında Sovyetleriçevreleme politikasının bir parçası, Ortadoğu'da meydana gelen olaylara karsı animüdahalede bulunabilmek amacıyla konuslanan kuvvetin merkezi ve 11 EylülTerör Saldırılarından sonra yapılan operasyonların Lojistik Destek merkeziolmustur. Bu kapsamda ?ncirlik Üssü kurulusundan günümüze ABD tarafındanbir çok operasyonda, harekatta ve projede kullanılmıstır/kullanılmaktadır

The Incirlik Base has affected Turkey-USA relations considerably from itsfoundation until today and this interaction has exhibited different characteristicsin each period. The base has fulfilled many missions during the historicalprocess; in some periods, it was the indicator of the close cooperation betweenTurkey and USA; in particular periods, it became a factor threatening theindependence of Turkey; in a certain period, it served as the only connectionbetween the two countries and finally, it was used occasionally as a tool torestore the relations that were gone off the rails.The Incirlik Base has strategic importance for both Turkey and USA. In theinitial years of its foundation, the base was seen by Turkey as an element of itssecurity and as a tool to get the American economic and military aid and,therefore, the USA was allowed to use the base without any restriction at thecost of risking security. In the following years, while the base became a symbolof close alliance with USA, Turkish authorities considered it as a card to beplayed aganist the USA in the cross-border operations that were carried out fordifferent reasons aganist the PKK and in the other elements of instabilityharming Turkish interests. The use of the Incirlik Base by the USA also broughtabout some negative results for Turkey. The operations, which the USA carriedout from the base, confronted Turkey with the probability of being involved in aconflict with the country or countries that Turkey is not related with. Theunrestricted use of the base by the USA also has the potential to restrainTurkey?s freedom of movement and independence.From the American perspective, the Incirlik base; had been an element ofthe containment policy implemented against the Soviets during Cold War years.It was later considered as, the center of the rapid deployment force forinterventions in the Middle East. It was also served as the center of LogisticSupport for the operations that were made after September 11 Terror Attacks.Within this scope, the Incirlik Base was used and it is still used in manyoperations and projects by the USA.