Platon ve Farabi`nin siyaset felsefelerinde ideal yönetim

Abstract

Bu çalışmada, Platon ve Fârâbî'nin siyaset felsefelerinde ideal yönetim anlayışları incelenmektedir. İnsanlık tarihini derinden etkilemiş olan bu iki filozof, ideal devlet ve yönetimlerini ?erdem? kavramı üzerine temellendirmişlerdir. Mutluluk, her iki filozofun ideal devletinin ana hedefidir. Onlar, ahlâktan yoksun bir siyasetin olamayacağı görüşünden hareketle, huzurlu ve mutlu bireylerden oluşmuş erdemli bir devleti amaçlamaktadırlar.Her iki filozof da, yaşadığı toplumun siyasal yaşamında aktif şekilde rol almış, edindikleri tecrübeler ile en iyi toplumsal ve siyasal yaşamın ideal çerçevesini çizmeye çalışmışlardır. Yine onların erdemli olmayan şehir içerisinde gördükleri demokrasiye yönelttikleri eleştiriler, tarih boyunca geçerliliğini korumaktadır.Platon ve Fârâbî, ideal devletlerini ortaya koymadan önce, daha önceki devlet biçimlerini sorgulamışlar, bunu yaparken de benzer ve çarpıcı sonuçlara ulaşmışlardır. Bununla birlikte, Fârâbî'nin erdemsiz şehirleri dinsel terminoloji ile isimlendirmesinde, İlk-Başkan ile vahiy arasında kurduğu bağlantı, bununla ilintili olarak peygamberlik (nübüvvet) olgusunu siyaset felsefesine dâhil etmesi, dinsel ve siyasal yaşamın bütünlüğü üzerine olan olanca vurgular dikkate alındığında, onun, Platon felsefesinin basit bir tekrarından ibaret görülemeyecek bir özgünlüğünün olduğu görülecektir.Rasyonel toplum anlayışları ile siyaset, felsefe ve ahlâk alanlarında önümüzde geniş ufuklar açan Platon ve Fârâbî'nin siyaset felsefesi, günümüzde hala ilgi çekmektedir. Onların idealindeki erdemli devlet, bugün için mümkün olmasa bile, siyaset, ahlâk ve mutluluk arasında kurmuş olduğu ilişki, günümüz devlet yönetimlerinin uygulamalarında değerlendirmeye alınacak niteliktedir.Anahtar Kelimeler: Platon, Farabi, Siyaset Felsefesi, Mutluluk, Erdem

Masters Thesis, Advisor: Associate Prof. Dr. Kudret Bülbül, ix+125 pp.This work deals with the understandings of ideal administrations in Plato?s and al-Farabi?s philosophies of politics. These two philosophers, who had a deep impact upon the history of humanity, have founded the ideal state and its administratitive structures upon the concept of ?virtue?. For these philosophers, happiness is the ultimate goal of an ideal state. Keeping in mind that a politics without moral values cannot exist, they were after a virtuous state consisting of happy individuals in peace.Both philosophers took an active role in the political life of their societies. With the experiences they had gained, they tried to draw the ideal framework of the best possible social and political life. Again, the criticisms they directed at the democracy within an immoral city lacking all virtue have never lost anything of their validity.Before clearly defining the ideal state in their minds, Plato and al-Farabi had questioned the previous forms of state. When doing this, they came to similar and remarkable conclusions. Moreover, when we take into consideration al-Farabi?s connection between the First-President and the Revelation in his naming of immoral cities in terms of religion, his inclusion of prophethood into the philosophy of politics, as well as all of the emphases on the entirety of religious and political life, then we will see, that he bears an originality which cannot be seen as a mere repetition of the Platonic philosophy.Plato and al-Farabi opened up wide horizons in the fields of rational understandings of societies, in politics, philosophy and morality. Even today their philosophies of politics are catching attention.Although the virtuous state in their ideal seems to be impossible for our time, yet the relation they established between politics, morality and happiness are as such to be taken into consideration by the administrative applications of today?s states.Key words: Plato, al-Farabi, Philosophy of Politics, Happiness, Virtue