Kamu kuruluşlarında iç kontrol sistemi uygulamasını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

Küresel ekonomide gerçekleşen değişimler sonucunda bu sürecin getirdiği koşullar faaliyetlerin artmasına ve tepe yönetimlerinin merkezden tüm işletme organizasyonuna doğrudan hakim olamamalarına sebep olmuştur. Dolayısıyla varlıkların hata veya hile yoluyla kaybını önlemek için işletmelerde iç kontrol yapısının kurulması ihtiyacı doğmuştur. Bu sistemin uygulayıcıları her kademedeki isletme çalışanlarından meydana gelmektedir. Yeni kamu yönetimi anlayışı çerçevesinde özel sektör işletme yöntemlerinin kamuya aktarılması sonucu gelişmiş ülkelerde kamu yönetimi alanında iç kontrol yapıları oluşturulmaya başlanmıştır. Ülkemizde de 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile iç kontrol sistemi kamu yönetimi alanına girmiştir. 5108 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ikincil mevzuat hükümleri ile getirilen kamuda iç kontrole ilişkin düzenlemelerin, yeterince anlaşılmadığı ve sistemin başarıya ulaşması için önemli engeller olduğu gözlemlenmektedir. İç kontrol sisteminin yeni kamu mali yönetimi içindeki yeri ve önemi, kamu kuruluşları ve kamuoyu tarafından yeterince kavranabilmiş değildir. Bu bağlamda, çalışma ile genel olarak iç kontrol sistemi, Kanunda öngörülen iç kontrol sistemi ve uygulamayı etkileyen faktörler değerlendirilmiştir.

The conditions set out the results of the changes that have occurred in the global economy have brought about the fact that the activities have been increased and top managements have not been able to master the entire business organization directly. Therefore, in order to prevent the loss of assets due to error or fraud, it is needed to establish the internal control structure in companies. The practitioners of this system are composed of business employees at all levels.Within the framework of the new public management methods, internal control structures have been initiated in the field of public administration in developed countries as a result of the fact that the management approach of private sector has been transferred to public administrations. In our country, Turkey, internal control system has entered in the field of public administration thanks to the Public Financial Management and Control Act No. 5018. However, it is observed that the regulations about internal control introduced by Law No. 5018 and the secondary legislation have not been understood and adopted as much as desired and there exists significant obstacles for the system to be accomplished completely. The position, theme and importance of the internal control systems in the new public financial management have not been comprehended adequately. In this context, the internal control systems as a general concept, internal control system prescribed in the law and the factors affecting the applications have been evaluated in detail.