Osmanlı`da kölelik

Abstract

Bu çalışmayı hazırlarken başlıca amacımız, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde köleliğin kaldırılış süreci ve bu dönemin Osmanlı üzerindeki etkilerini ortaya koymaktı. Kölelik, insanlığın var olduğu günden beri çeşitli adlarla imparatorluğun sonuna kadar devam etmiştir. Böylesine köklü bir müessesenin bir anda kaldırılamayışını, tarihi olayları ve o gününün şartları altında düşünerek ele almamız bize kolaylık sağlamıştır. İslam kültürü ile harmanlanan ve Osmanlı sosyo-ekonomik kültürünün bir parçası haline gelen kölelik, hem dış baskılar hem yapılan anlaşmalar neticesinde zor ve sancılı bir şekilde de toplum hayatından çıkarılmıştır.Çalışmamız sırasında konumuzla ilgili yayınlanmış eserlerden ve arşiv kaynaklarından mümkün olduğu kadar faydalanılmıştır. Kölelik müessesesinin incelendiği bu çalışmada konuyla ilgili genel bir bilgi verildi. Osmanlı Devleti'ndeki kölelik ve köleliğin kaldırılış sürecini inceleyerek bu sürecin sosyal, kültürel ve ekonomik boyutları incelenmeye çalışılmıştır.İstanbul'da Osmanlı arşivlerinde günlerce süren yoğun bir çalışmanın ardından birçok değerli belge bulmamız, bunu tezimizde kullanmamız bizi sevindirmiştir. Sonuçta kölelik, köle ticareti, köle hakları, köle kaynakları ve köleliğin kaldırılış süreci hakkında geniş kapsamlı bir çalışma sunmaya çalıştık. Bu süreçte yerli ve yabancı kaynaklardan yararlanarak bu eserlere atıfta bulunarak, duygusallıktan uzak daha objektif bir çalışma yapmak istedik.

The basic object this study is to make clear the process of the abolishment of slavery in the Ottoman Empire and the influences of this period. Slavery had continued under various names since the creation of the mankind until the end of the Ottoman Empire. To search why such a fundemental institution could not be removed, it is necessary to examine the matter under the terms of historical events and conditions. Slavery that influenced from Islamic culture and became a part of the Ottoman socio-political system, was removed with difficulty in consequence of foreign pressures and international agreements.In our study we as far as possible used the documents in archives and published works. We first gave a general knowledge about the matter. By studying the slavery in the Ottoman Empire and its abolishment we tried to examine social, economic and cultural dimensions of this period. We are lucky as we found out valuable documents in the archives to use in our study. Finally we tried to produce an extensive study about slavery, slavery trade, rights of slaves, sources of slavery and abolishment of slavery. We wanted to make an objective study by using foreign and Turkish studies and making references to these studies.