W.A. Mozart piyano konçertoları
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
ÖZET Mozart' m 21 yaşına gelinceye kadar kullandığı çalgı klavikord idi. 1777' deki Paris gezisinden sonra piyano üzerinde yoğunlaştı, zamanının önemli bir piyano virtüözü oldu. Böylece yaklaşık olarak 13 sayılı piyano konçertosundan sonraki bütün konçertolarında ve piyano yapıtlarında klavikordun etkisinden arınmıştır. Besteci piyano konçertolarının en önemlilerini, 1784 ve 1785 yıllarında Viyana' da verdiği aboneli dinletiler için yazdı. Çalışmada incelediğim K. 466 Re min. konçerto bunlar arasındadır. K. 488 La maj. konçerto ise bir yıl sonra 1786' da bestelenmiş ve seslendirilmiştir. 20 no' lu Re min. konçerto dramsal bir yapıttır. K. 488 La maj. konçerto da ise duygusal yönden ılımlı bir yaklaşım vardır. Böyle olmasına karşın besteci birinci ve ikinci bölümde, zaman zaman romantikliğe yakın kalan bir anlatımı dile getirir. Her iki konçerto da birinci bölümler sonat, üçüncü bölümler ise rondo biçimindedir. Re min. konçertonun ikinci bölümü Romanze, La maj.' ünkü ise birinci çeşit rondo biçimindedir. Mozart Re min. konçertonun bestelenişini geciktirdiği için Şubat 1785' teki ilk seslendirmede nota üzerinde kadans dahil pekçok şey eksikti. Besteci bunları dinleti sırasında doğaçtan çaldı söz konusu eksiklikler, bestecinin kullandığı biçem, öbür yapıtları göz önünde bulundurularak sonradan tamamlandı. Besteci, La maj. konçertoda ise yazım bakımından daha özenli çalışma gereğini duymuştur. Re min. konçertonun biçim alanında taşıdığı önemli yenilik, birinci bölümde piyanoya ayrı bir birinci tema verilmiş olmasıdır. La maj. konçertoda ise üçüncü bölümde kadans yoktur. Re min. konçerto taşıdığı romantik öğeler bakımından 19. yy.' m sanatseverine yakın kalmıştır. Benzer şeyi La maj. için söyleme olanağı yoktur; ancak günümüzün piyanistleri her iki konçertoyu da severek çalmaktadırlar. Her iki konçertoda da çağdaş piyano tekniğinin birçok öğesi kullanılmaktadır. Diziler, arpejler, ellerin birbiri üzerinden aşırılması ve legato geçitler bunların başında gelir. Söz konusu öğelerde kolaylık elde etmek için bu çalışmada önerdiğim parmak, el ve kol pozisyonlarının da yararlı olacağına inanıyorum. -n-
Collections