Buldan tarihi çevre dokusu araştırması
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
ÖZET Buldan, Türkiye'nin batısında, Ege Bölgesi'nin güney kısmında, Denizli İli'ne bağlı ve yerleşimin kuzeybatısında yer alan ilçe merkezidir. Kuzeyde Uşak, batıda Manisa ve Aydın illeri, kuzey ve doğuda Güney, güneydoğuda Denizli Merkez, güneyde ise Sarayköy ilçeleri ile sınırlıdır. Eski çağlarda, ulaşım ağındaki yeri açısından stratejik bir konumda olmuştur. İlçe sınırlarında M.Ö. II yüzyılda kurulmuş olan Tripolis Kenti, Sardis-Philadelphia- Laodikeia'dan geçen, batıyı Anadolu içlerine ve Mezopotamya'ya bağlayan Büyük Kervan Yolu üzerinde yer almaktaydı. Tüm bu yollar güzergahında olmasından dolayı da Buldan, başta ticari olmak üzere her açıdan ilerlemiştir. Buldan, kentsel, arkeolojik ve etnografik anlamda çok yönlü kültür mirasryla, özellikli yörelerimizden biridir. Kentin, geleneksel dokuya sahip diğer yerleşimlerden ayrıcalıklı, önemli bir özelliği vardır. Buldan' da her ev bir dokuma merkezi görünümündedir. Yüzyıllar öncesinden gelen, Buldan halkının en büyük gelir kaynağı olmayı sürdüren, yaşama biçimini belirleyen dokumacılık, mimari yapıyı da biçimlendirmiştir. Buldan'ın geleneksel özelliklerinden olan ev-atölye birlikteliği, Ortaçağ zanaat üretimini andırır biçimde, günümüzde de varlığını sürdürmektedir. Dokumacılığın yapıldığı evlerde üretim ve yaşam bir aradadır. Tek katlı örneklerde ise, adeta iç içe geçmiş durumdadır. Evler, tezgah odası ve sofa olmak üzere temelde iki ana öğeden oluşmaktadır. Tezgah, evin zemin katında bulunmakta; bir oda veya alt katin tamamı tezgah odası olarak kullanılmaktadır. Bazı örneklerde, avluda yer alan ve genellikle evle bitişik bir ek üniteye yerleştirilmiştir. Evler, çoğunlukla dış sofalı ve ayazlıklı olup, ovayayönelmiştir. Topografyanın sağladığı olanakla da, birbirinin görüşünü, güneşini ve havasını kesmemektedirler. Konstrüktif olarak genelde, zemin katta taş ve üst katta ahşap malzemenin kullanıldığı evlerde, ahşabı korumak için, cepheler teneke ile kaplanmaktadır. Bu da yöreye özgü ilginç özelliklerden biridir. Kapı, pencere, tavan gibi detaylanndaki inceliği ile de dikkat çeken evler, tüm özellikleriyle geleneksel konut mimarimizin en güzel örneklerini teşkil etmektedirler. Buldan, kültür mirasının doku olarak korunup, günümüze aktarıldığı şanslı yörelerimizdendir. Bunun iki büyük nedeni bulunmaktadır. Birinci ve en önemlisi, aynı zamanda atölye olarak kullanılan bu evlerin sürekli olarak içinde yaşanması ve periyodik bakımlarının yapılmasıdır. Korunmalarının diğer nedeni ise, yeni yapılaşmanın, Buldan'ın düzlük kısımlarında, eski dokunun konumlandığı kayalık yamaçlardan çok uzakta gelişmesidir. Ancak, konutların tescilli olmaması, ev sahiplerinin plan şemalarını ve cephe karakterlerini dilediği gibi değiştirmesi problemini de beraberinde getirmektedir. Bir diğer sorun ise, çarşıya ve ana aksa yakın bölgelerdeki konutların yıkılarak yerlerine apartmanların yapılmaya başlamasıdır. Buldan'da yukarıda belirtilen problemlerin çözümü için, ilk olarak detaylı envanter ve tescil çalışmasının yapılması, geleneksel mimarimizin korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması açısından gereklidir. ABSTRACT Buldan is located in the west of Turkey, in the south of the Aegean Region and is the town which is bounded to the city Denizli. At the north of Buldan, there is Uşak subscript, at the west, there are Aydın and Manisa, at the south it is surrounded by Sarayköy. Buldan has always been a settlement area for different nations throughout the history. Buldan was an important intersection point of the caravan roads in the Ancient times. It was located on the intersection point of the roads, which combine Sardis-Philadelphia-Laodikeia with Anatolia and Anatolia with Mesopotamia. The traditional houses of Buldan differ from the other traditional houses of the Ottoman Empire with the textile industry function. The textile industry which shaped the way of life; due to the social and economical organization; has also shaped the architecture due to the space organization. The houses were formed with this extra spaces which the textile industry could be held. The houses of Buldan have two main spaces as the workbench room and the sofa. The workbench is situated on the ground floor and the ground floor is shaped according to the organization of this workbench. The workbench is situated sometimes below the sofa with another extra room or sometimes in the courtyard. The houses mostly have exterior sofas and are oriented to the scene. The ground floors of the houses were stonemade and the second floors were constructed in the wooden structural system. The interesting characteristics of thehouses is that the facades were covered with tin-plate in order to protect the wood from the environmental conditions. Buldan is one of the well-preserved districts of Turkey, because the new houses were built away from district and due to the textile industry, which is still going on in traditional houses. But beyond this; most of the houses were not registered and in order to preserve this district, the houses should be registered.
Collections