Geçici afet konutunun yapım sistemleri açısından incelenmesi

Abstract

IV ÖZET 17 Ağustos 1999 tarihinde Türkiye'de, merkezi İzmit Körfezi olan, 7,4 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiş ve bütün Doğu Marmara Bölgesi'ni etkilemiştir. Yaşanan deprem sonrası, büyük sayıda can kaybının yanısıra, ilk anda yaklaşık 800.000 kişi evsiz kalmıştır. Bu sayının diğer depremlere kıyasla çok fazla olması sebebiyle, yaklaşık 147.000 kişinin barındığı geçici afet yerleşimleri ve bu yerleşimlerdeki yaşam koşulları da büyük önem kazanmıştır. Geçici afet konutları; çabuk kurulabilir ve yeniden kullanılabilir özelliğe sahip, hafif ve küçük boyutlu konutlardır. 17 Ağustos Depremi sonrasında görülen geçici afet konutu politikaları, uygulanan geçici afet konutlarının yeniden kullanılabilir olmaması, asgari yaşam şartlarım sağlayamaması, tek tip ve büyüklükte olması çok eleştirilen ve tartışılan konular olmuştur. Yaşanan deprem sonrasında iki aşamalı afet konutu üretimi de çok eleştirilmiştir; çünkü büyük bir oranda bir daha kullanılması mümkün olmayan geçici konutların maliyeti, kalıcı konut maliyetine yakın olmuştur. 17 Ağustos Depremi sonrası uygulanan geçici afet konutlarının bu eleştirilerin ışığında incelenmesi gerekmektedir. Yukarıda belirtilen unsurların incelendiği tez kapsamında birinci bölümde, genel bir giriş yapılarak konu tanıtılıp; amaçlar, kapsam ve çalışmada kullanılan yöntemler anlatılmaktadır. İkinci bölümde, ilk olarak, konuyla ilgili genel kavramlar olan `afet`, `afet yönetimi` ve `afet konutu` kavramları tanıtılmaktadır. Bu bölümde ayrıca; `geçici afet konutu` kavramı ele alınmaktadır. Geçici afet konutları tanımlanıp, sınıflandırılarak ve tarihten günümüze uygulamalar açıklanmaktadır. Üçüncü bölümde, geçici afet konutlarının özellikleri tartılmaktadır. Geçici afet konutu sitelerinin özellikleri ele alındıktan sonra, konutların yaşamsal ve yapısalözellikleri incelenmektedir. 17 Ağustos 1999 izmit Körfezi Depremi sonrasında görülen geçici afet konutu uygulamaları dördüncü bölümde tanıtılmaktadır. Bu bölümde ayrıca; bir önceki bölümde incelenen geçici afet konutlarının Özelliklerinden yola çıkılarak saptanan değerlendirme kriterlerine göre; uygulanan örnekler fayda-değer analizi yöntemiyle değerlendirilmektedir. Sonuç bölümünde ise, 17 Ağustos Depremi'nden sonra izlenen geçici afet konutu politikaları ve bu çalışmada da incelenen uygulamalar değerlendirilerek, Türkiye koşullarına uygun olan geçici afet konutu sistemleri özellikleri ile tanımlanmaktadır.

VI ABSTRACT On August 17* 1999; an earthquake with a magnitude of 7.4 and epicenter of Izmit Bay, destructed the whole Eastern Marmara Region, TURKEY. After this devastating disaster, the number of people who have lost their homes had reached to about 800.000 besides a great number of loss of human lives. Following the earthquake, about 147.000 people were located to temporary housing sites. Consequently, the importance of temporary disaster housing and quality of living conditions have been increased and widely publicized. The propriety of temporary housing politics after the Izmit Bay earthquake and the immobility of temporary constructions, were the main factors that had been criticized frequently. Also, the inability of the provided shelters to supply the niinimum vital conditions and the uniformity of shelters being just one type and size were the criticism points. In addition, the two phased production of disaster housing (temporary & permanent) was another criticism subject; since the cost of temporary shelters, which were widely not reusable, had almost reached the cost of permanent houses. The aim of tins study has been based on this fact and it was a necessity to investigate the temporary shelters applications for various cases. In the First Chapter of this study, the context, the aim and the methodology has been presented. The Second Chapter defines the concepts of the research; which are `disaster`, `disaster management` and `disaster shelter`. Also within this chapter, the concept of the `temporary disaster shelter` has been analyzed. The definition, classification and the types of the temporary shelters has been examined in a chronological order.vn In the Third Chapter, the characteristics of different types of temporary disaster shelter has been defined. After stating the general characteristics of the temporary sites; the vital and the structural characteristics of the temporary disaster shelters has been examined. The temporary disaster shelter applications following the Izmit Bay Earthquake has been introduced and evaluated in the Fourth Chapter. The criteria evaluation has been determined by the method of value-benefit analysis with the features that are defined in the previous chapter. The Conclusion Chapter consists of general evaluation of temporary disaster shelter politics and applications following the Izmit Bay Earthquake. Finally, the systems which could be appropriate for Turkey's conditions have been defined with their features for various cases. ^ *&*.