An Evaluation of the aesthetical concepts in the architecture for higher education buildings

Abstract

Bu çalışma, temel olarak birbiri ile yakın ilişkili üç tema üzerine kurulmuştur; mimarlığın estetik yönünün toplum ve kültürel üretim içindeki rolünün ve sınırlarının bilgikuramsal kapsamı; burjuva toplumunda Modernizm sonrasının ve Postaodernizmin etkilerinin Üniversite binalarına ve gençliğine yansımaları; Mimarlık sanatı ve estetik ölçütlerin, öz (işlev), biçim ve kültür açılarından Üniversite Binalanndaki ve toplumsal dönüşümlerdeki rolü. Günümüzde, mimarlık, estetik ve sanat insana, topluma yabancılaşmıştır. Mimarlığın estetik bir sanat olarak anlamının yok olmasından genelde modernizm ve onun akılcı felsefesini sorumlu tutan görüşler yaygındır. Akılcı ve bilgikuramsal Modernizmin mimari estetiğe kaynak oluşturan mitik öğeyi yok sayıp, mimarlığı evrensel, mantıksal ve ölçülebilir değerler alanına ait bir nesneye dönüştürdüğü konusunda, görüngübilim (phenomenology) ve yapısalcılık-sonrası (poststmcturalism) gibi iki farklı felsefî söylem de hemfikirdir. Görüngübilim, mimarlık ve sanatla dolayımsız bir bağlantı kurulmasının, modernizm-öncesi bütünlüğü bozulmamış bilincin yeniden canlanması ile sağlanabileceğini savunurken, yapısalcılık-sonrası düşünce, akılcılık ve tarihin, insan doğasının güç ve iktidar tutkularım aşmaya çalışan sonuç elde edemeyecek çabalar olduğunu belirtmektedir. Ancak her iki düşünce de, insanın mimari estetiğe ve genelde sanata yabancılaşmasının yerleşik kültüre aykırı bir tutum izleyen boyutunu görememekte veya gözardı etmektedir.VI Bu çalışmada, mimarlık sanatında estetiğin önemi, Platon'dan, Kant ve Hegel'e, B.Croce'a ve günümüz estetik felsefelerine dayanılarak oluşturulmuş tarihsel bir çerçeve içinde tartışılmaktadır. Bu açıdan mimarlığın evrensel kabul edilmesinin estetik açıdan olumsuzluğuyla ve endüstri toplumunun evrenselliği ve homojenliği amacıyla yola çıkarken, bilgi toplumu çoğulculuğu amaçlayarak mimarlığın kültürlerin farklı estetik değerlerine sahip çıkması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Aydınlanma çağı ve sonrası, bir sanat olarak mimarlığın, yerleşik estetik değerlere sahip çıkmadan, burjuva toplumunu oluşturan bir dizi kültürel, toplumsal, teknik dönüşümün sonunda, bağımsızlaşması, özerk bir disiplin olarak gelişmesi topluma yabancılaşması sorununu doğurmaktadır. Üniversite binaları ve gencin çevresinin de mimari estetik açısından, kültür ile kültürlenmeye, toplumsal değişimlere açık olup olmaması, tüm bu değişimlerin tasannu estetiğin özü ve biçimi olarak nasıl etkilediği ve günümüz üniversite binalarında estetik ölçütler sorunsalı ile ilişkisi bu çalışmada ağırlıklı olarak tartışılmakta; modernizm sonrası, postmodernizm, dekonstrüksiyon gibi yüzyılın belirleyici estetik ve sanatsal olgularının bu bağlamda yeni bir değerlendirilmesi yapılmaktadır. Anahtar sözcükler: Estetik, Mimari Estetik, Üniversite Binaları, Modernizm sonrası, Postmodernizm, Öz (işlev), Biçim, Kültür, Toplumsal Değişme.

This study is structured around three parallel themes: the loss of architecture's aesthetic significance which aims to discuss the nature and the limits of architecture as an art in a general epistemological perspective; the problematic nature of architecture, after modern and postmodern effects in the bourgeois society within the Higher Education Buildings and the life of the young; and the aesthetical concepts in the architecture of higher education buildings and its political implications with the questions concerning the essence, form and culture in aesthetics. In our times, there has been a marked tendency to attribute the loss of architecture's poetic significance to modernism and rationality. As a result, the architecture, art and aesthetics become far away from human. Different philosophical perspectives such as phenomenology and poststructuralism surprisingly converge on accusing modernism and its philosophical foundations for depriving architecture of its mytical rhetorical substance giving prominence to logos, Le., to what counts as universal objective knowledge. Both viewpoints fail to recognize the Architectural Aesthetics of the problem concerning arts' alienation from culture: the former by unrealistically sugesting a revival of pre-enlightened consciousness; the latter by renouncing rationality and history as futile attempts to overcome 'the will to power' which they assume to be an unsurpassable part of human existence.Vffl In this study, the significance of Aesthetics in the Art of Architecture, is discussed from the point of view of a historical-philosophical framework, developed from Platon, Kant, Hegel, BrCroce and our times. The accept of an universal architecture is negative as Aesthetical view, and whereas the industrial society aimed for universality and homogeneity, the information society will aim for multiplicity, as Architecture will be achieved to protect the differences of Architectures and Cultures and their different Aesthetical values. It is maintained that the loss of protection for local Aesthetical values in the Art of Architecture during the Enlightenment period and later, is part of a complex set of social, cultural, technical transformations that have brought about art's separation from life in modern bourgeois society. An important part of this work is devoted to the discussion of the availability to social transformation and cultural changes in the Architecture of higher education and the environment of youth as Aesthetics of Architecture and the changes of design in the essence of Aesthetics, form and the results of the relations between Aesthetical concepts and Architecture of Higher Education Buildings. A re-assessment of the period after modenism, postmodernism and deconstruction, has been made regarding their position within the broader question of Aesthetics and Art's autonomies. Key words: Aesthetics, Aesthetics in Architecture, Higher Education Buildings, After Modernism, Postmodernism, Essence (Function), Form, Culture, Social Change.