13-14 yaşındaki gençlerin sosyo-ekonomik düzeyi ve ana-baba tutumlarındaki farklılıkların belirlenip benlik saygısına etkisinin araştırılıp karşılaştırılması

Abstract

. BÖLÜM V ÖZET - YARGI - ÖNERİLER ÖZET Çalışmamızda Güzelyalı ve Gültepe ortaokulunda okuyan, 13-14 yaş grubu arasındaki 300 ergende benlik saygısı ve ben lik saygısını etkileyebileceği düşünülen s o sy o- ekonomik özel likler, ana-baba tutumları ve ilgileri araştırılmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında alt s osy o- ekonomik düzeyi temsil eden Gültepe ortaokulundan 150, üst s osy o- ekonomik dü zeyi temsil eden Güzelyalı ortaokulundan 150 öğrenci seçile rek sosyo-ekonomik bilgi alma formu, Rosenberg benlik saygısı ölçeği uygulanmış ve iki okul karşılaştırılmıştır. Anketler E. Ü. Bilgisayar merkezinde varyans analizi ve khi kare ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde, Gültepe ortaokulundaki öğrencilerin, Güzelyalı orta okulundakil ere göre, daha düşük benlik saygısı gösterdiği saptanmıştır. Ölçeğin alt değişken leri iki grup için araştırıldığında Gültepe grubunda daha faz la depressif duygulanım, daha düşük düzeyde tartışmalara katıl ma eğilimi görülmüş tür. Yine Gültepe okulunda benlik saygısı düşmesi ile kendilik kavramı sürekliliğinin azalması, psişik izolasyon, psikosomatik bulguların ise artması şeklinde bir ilişki bulunmuştur (p 4.0.01).Gültepe okulunda bu ilişkilere ek olarak benlik saygısı azalmasının, insanlara güven duygusun da azalmaya ve eleştirilere karşı daha duyarlı olmaya yol aç tığı, ana-baba ilgisindeki azalma eğiliminin benlik saygısında düşmeye eşlik ettiği gözlenmiştir. 81S osyo-d emnograf ik özellikler ile iki okul karşılaştırıl dığında Gültepe okulundakilerin alt sosyo-ekonomik düzeyde, Güzelyalıdakilerin üst sosyo-ekonomik düzeyde olduğu gösteril miştir. Ayrıca ana-baba eğitimindeki yükselmenin benlik saygı sını olumlu olarak etkilediği saptanmıştır. Sosyo-ekonomik dü zeydeki düşmeye paralel olarak `benlik saygısının da düştüğü görülmüştür. Ana-baba tutumlarını demokratik olarak işaretleyen öğ rencilerde benlik saygısının daha yüksek olduğu da önemli nok talardan birisi olmuştur. Çalışmadan elde edilen bulgular, diğer araştırmaların so nuçları ile karşılaştırılarak tartışılmıştır. YARGILAR Sosyo-ekonomik düzey ile benlik saygısı arasındaki i lişki araştırıldığında düşük sosyo-ekonomik düzeye sahip er genlerin benlik saygısında düşme olduğu gözlenmiştir. özellikle ülkemizde farklı sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerin çocuklarına davranışları, yaşam biçimleri ve eğitim konusundaki düşünceleri önemli değişiklikler göstermektedir. Sosyo-ekonomik düzeyin düşük olduğu kesimlerde çocukların bes lenme, giyinme, barınma gibi temel gereksinimleri bile tam ola rak karşılanamamakta, çocuk sayısının fazla olması nedeniyle çocuk ailesinden yeterli sevgi, anlayış ve güveni görememekte dir. Temel gereksinimleri ve sevgi ihtiyaçları giderilemeyen kişilerde benlik saygısının da yüksek düzeyde olması beklene mez. Anne ve babanın eğitim düzeyinin yüksek olması ile ben-