Alüminyum endüstrisi yan ürünü olan kırmızı çamurun artistik sırların yapımında kullanımının araştırılması

Abstract

5. ÖZET Bu çalışmada Etibank Seydişehir Alüminyum Fabrikasının endüstriyel atık maddesi olan kırmızı çamurun seramikte artistik sırların yapımında kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu amaçla yapılan çalışmaların birinci bölümünde, kırmızı çamurun özellikleri incelenmiş ve bu çamura hiç bir katkı maddesi ilave edilmeden tek başına 1000°C'de sır olarak kullanımı araştırılmış, sonuçta, kırmızı çamurun sır olarak kullanımının pratikçe mümkün olmadığı gözlenmiştir. Kırmızı çamurun kimyasal analiz sonuçlarından yola çıkılarak, seger formülü bulunmuş, buna bağlı olarak da Eriticilik Faktörü (F= 60,50), Baz/Asit Oranı (B/A= 1/0,30) ve 1000°C'deki Yüzey Gerilim Katsayısı (424,39 Dyn/cm.) hesaplanmıştır. Daha sonra, piknometre ile yoğunluğu tayin edilmiş (d= 3,33 gr/cm3.), kuru (% 3), pişme (% 4,12) ve toplam (% 7) çekmesi, yoğrulma suyu tayini (100 gr. hammadde için 98 cc. su) ve D.T.A. çalışmaları yapılmıştır. Çalışmaların ikinci bölümünde, kırmızı çamur içersine sülyen, uleksit, kriyolit, kolemanit, kurşun-bor-silikat, lityum karbonat, sodyum bikarbonat, kalsiyum florür ve boraks gibi eriticiler önce tek başlarına % 10, % 20, % 30, % 40, % 50, % 60, % 70, % 80, % 90 oranlarında ve daha sonra da birbirleriyle değişik oranlarda katılımları ile 198 adet sır harmanı hazırlanarak, toplam 594 adet farklı üç cins gövde (döküm, şamot, kırmızı) üzerine uygulanmış ve 1000°C'deki sır oluşumları incelenmiştir. Hazırlanmış olan 198 adet sır harmanının seger formülleri bulunmuş, daha sonra da eriticilik katsayıları, baz/asit oranları ve 1000°C'deki yüzey gerilim katsayıları hesaplanıp, yüzey görünüm özellikleri (sırnumaraları, reçetedeki yüzde oranları ve sırların üç cins gövde üzerindeki efektleri) tablolar halinde verilmiş ve sonuçta da artistik sır oluşturan optimum koşullar sağlanmıştır. 174