Okul yönetimlerinin ders kitaplarının sağlanmasında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri

Abstract

ÖZET Bu araştırmada, eğitim sistemi içinde yer alan ders kitaplarının sağlanmasında karşılaşılan sorunlar ve buna getirilecek çözüm yollarının önerilmesi amaçlanmıştır. Ders kitabı sorunu ile ilgili olarak ülkemizde bugüne kadar birkaç araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalar ders kitapları sorununun farklı boyutlarını ele almıştır. Bu araştırmada da ders kitapları sorununa farklı bir boyutta (ders kitaplarının sağlanması) bakılarak sorunun çözümüne yardımcı olunmaya çalışılmıştır. Öğretmen, öğrenci ve velilere uygulamak üzere üç adet anket düzenlenmiştir. İzmir ili sınırları içinde bulunan ilköğretim ve liselerde çalışan 925 öğretmene, aynı okullarda okuyan 1456 öğrenciye ve 1204 veliye uygulanmıştır. Örneklem gruplarına yapılan uygulamanın sonucunda elde edilen verilerle SPSS paket programında çalışılmıştır. Anketlerde yer alan maddelere Frekans Analizleri yapılmıştır. Bu analizler sonucunda ders kitabı sorununun tanımlanmasını ve çözüm önerileri oluşturulmasını destekleyen sonuçlar alınmıştır. Anketlerde yer alan maddelere okul türüne göre X2 Analizleri yapılmıştır. Burada örneklem gruplarının bulundukları okul türü farklı olmasına rağmen verilen cevapların uyumlarına bakılmıştır. Buradan elde edilen sonuçlar bazı farklılaşmaları da göstermiştir. Veli anketlerinde yer alan maddelere ekonomik duruma göre X2 Analizleri yapılmıştır. Bu analizler sonucunda da bazı farklılıklaşmalara rastlanılmıştır. Elde edilen bulgular kuramsal boyutta değinilen ders kitabı sorununun varlığını göstermektedir. Bu sorunlara getirilmesi düşünülen öneriler hakkında da bazı görüşler kazandırmıştır. Bu sorunlar örneklemler grupları tarafından da görülmüş ve çözüm yollarını destekleyici veriler elde edilmiştir. Araştırmanın Bulguları Şunlardır: VI1. Okul yöneticileri, öğretmenler ve veliler kitap seçimine okul yönetimi ve öğretmenlerin etkili şekilde katılmalarını uygun görürken; öğrenciler ders kitabı seçiminde öğretmenleri ile birlikte çalışmak istemektedirler. 2. Okul yönetimi, öğretmenler ve öğrenciler aynı derse ait ders kitaplarının sınıf içinde farklı yazarlara ait olmamasını tercih etmektedirler. 3. Okul yönetimi ve öğretmenler, ders kitaplarının kiralama yöntemiyle verilmesini uygun bulmakta, öğrenciler ise her yıl ders kitaplarını kiralama yöntemiyle elde etmeyi uygun bulmamaktadırlar. 4. Okul yönetimi, öğretmenler ve öğrenciler kullanılmış kitap kullanımı konusunda aynı görüşe sahiptirler. 5. Okul yönetimi ve öğretmenler ders kitaplarının en az üç yıl kullanılması konusunda görüş birliğindedirler. 6. Okul yönetimi, öğretmenler ve öğrenciler ders kitaplarının kalite, baskı ve içerik yönünden yeterli olmadığı konusunda aynı görüştedir. Yönetici ve öğretmenler ders kitapları sorununun çözümünde öncelikle güven unsurunun oluşması, kitabın bir amaç değil bir araç olarak görülmesi, ders kitaplarının bilimsel bir kurul tarafından yazılarak kitaplar üzerindeki eleştirilerin kaldırılması ve bu konudaki kaynak savurganlığının devam etmemesini istemektedirler. VII

ABSTRACT In this research, it is aimed to suggest some solutions for the problems of supplying text books used in Turkish educational system. Three different questionnaires (instruments) have been developed for applying to the teachers, students and their parents. These instruments were administered to 925 teachers working in high schools, 1456 students attending the same schools and 1204 parents. The data collected by administering the instruments have been analyzed by the help of SPSS (Statistical Package for Social Sciences). The items of the instruments were subjected to various statistical tecniques such as frequency analysis and Chi Square (X2). The findings of this research have supported the textbook problems which is very comman in our educational system and some suggestions related to this problems have been possible depending on the findings. X2 analysis was applied to the items of the instruments according to the type of schools. Although the type of school in the sample are different in reture, the answers given to the items of the instruments have been observed as harmonious. The teachers, students and parents opinions related to the text book problems have been found statistically different to each other. The results taken here also showed the significant. X2 analysis, was applied to the subjects in the parents inquiries according to their economical status. Some significant were found at the end of this analysis. VIII