Rekabet Hukuku kurallarının ihlalinin sonuçları

Abstract

ÖZET Küreselle en dünya ekonomisinde, ticaretin gerek iç gerekse uluslar araş piyasalarda k s tlanmalardan uzak ve serbestçe gerçeklemesinin gerekli oldu u görülmü tür. Bu nedenledir ki, günümüzde planı ve d ardan müdahalelere açk ekonomi sistemlerinin yerini, serbest piyasa sistemine dayanan özgür yani liberal ekonomiler almaktad r. Piyasa sisteminin etkin bir ekilde i lemesi ve kendisinden beklenen yararlar gerçekle tirmesi, ancak piyasalarda rekabet ortam n n yarat lmas ile mümkün olabilir. Ülkemizde, 1994 yi sonunda 4054 say I Rekabetin Korunmas Hakkndaki Kanun (RKHK) ç kar im t r. Amerika Birle ik Devletleri' nde ve onu takiben de Avrupa Birli i ile bu Birli e üye olan ülkelerde önemli bir geçmi e sahip olan Rekabet Hukuku, ülkemizde de Rekabet Kurumu' nun oluturulmas, tebli ler yaynlamas, Rekabet Kurulu' nun da rekabet özgürlü ünün korunmas n ilgilendiren çe itli somut olaylar hakknda kararlar vermeye ba lamas ile ba ms z ve kendine özgü kural ve içtihatlara dayanan bir hukuk dal haline gelmi tir. Rekabet düzeninin sa lanmas ve rekabet özgürlü ünün korunmas için kanunla düzenlen yasaklayc hükümlerin oldukça geni bir uygulama alan olmas ve ticari i lemlerin geçerlili inin bunlardan önemli ölçüde etkilenmesi nedeniyle rekabet kurallarnn ihlali, sonuçlar ve yaptr mlarn n di er hukuk dallar perspektifinden incelenmesi gerekmektedir. Rekabet Kanunun' da yasaklayc hükümlere ayk r eylem ve i lemler için çe itli yaptr mlar yer alm t r. Kanun bu hükümlere aykr eylem ve i lemleri esasen idari nitelikteki yaptr mlara tabi klmakla birlikte, söz konusu eylem ve i lemlerin temelde Özel Hukukun konusunu olu turmas, bu alanda ortaya ç karaca neticelerin düzenlenmesini de gerekli hale getirmi tir. Bu özellik Rekabet Hukukunu salt bir kamu hukuku dal olmaktan çok, karma özellikler gösteren bir hukuk dal içine sokmaktad r. Sözünü etti imiz gereklili i göz önünde tutan kanun koyucu, RKHK' nun 5. ksm n, münhas ran Özel Hukuk alan nda ortaya ç kan sonuçlara ay rm t r. Bu çal mada, Rekabet Hukuku kurallarnn yaygn uygulanabilme özelli i nedeniyle ortaya çkan ve ticari hayat n i lerli i ve güvenilirli i aç s ndan önemli olan RKHK' a aykr davran larn özel Hukuk alan ndaki sonuçlar (ticari i lemlerin hukuki geçerlili i) incelenmi ve dare Hukuku alan nda ortaya çkan sonuçlar ise çal ma konusunun tamamen d nda b raklm t r. iv

ABSTRACT The benefits of global trade, free from restrictions, is becoming ever more widely realized. A competitive commercial environment including the realization of the expected efficiencies is considered best achieved through an effective functioning market system. As a result, planned and interventionist economies are being replaced by liberal economies based on the free market system. The objective of Turkey's competition law number 4054 (enacted at the end of 1994) is to protect competition. The origin of such legislation is based upon the significant history of the United States and more recently the European Union. Turkey has progressively developed its own rules and precedents through the establishment of the 'Competition Authority', which enacts of regulations. The 'Competition Board' renders decisions for protecting competition freedom in specific events. Competition law cannot be viewed as only public law, but rather as a specific law that contains a mixture of characteristics. Any prohibitive provisions may limit the creation of a competitive environment and therefore impact negatively on commercial transactions, which may have duel (administrative and civil) consequences. The 5th section of the law takes into account the specifics as mentioned above and is exclusive to the consequences within civil law. As such, commercial transactions risk being invalidated if considered in breach of competition regulation. Given that sanctions for infringements of competition legislation differ from those imposed by civil legislation, a review of the latter in particular, relative to other similarly based jurisdictions should perhaps then be considered. It is the purpose of this study is to evaluate the consequences of competition law violations within the civil law, as such the implications of administrative law violations have not been considered.