Avrupa Birliği entegrasyon sürecinde Maastricht ve Amsterdam Antlaşmalarının Türkiye ekonomi politikaları açısından değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Ekonomik, siyasi ve bir çok sebepten dolayı dünyada bölgeselleşme hareketleri geçmişten günümüze süre gelmektedir. Buna en güzel örnek, 1930' lu yıllarda temeli atılmış olan Avrupa Birliği 'dir. Avrupa'da devam eden entegrasyon süreci, klasik anlamda bir uluslararası örgütlenmeden daha farklı özelliklere sahip gözükmektedir. Ortak siyasi ve ekonomik politikalar benimsenmesi, bir şehrin başkent olarak algılanması, ülke sınırlarının kısmen de olsa kaldırılması, ortak bayrak ve tek para birimi, bu farklılıkları göz önüne seren önemli gelişmelerdir. Avrupa Birliği'nde Ekonomik ve Parasal Bütünleşme ise entegrasyon içerisinde yeni bir entegrasyonun oluşturulması anlamına gelmektedir. Çünkü Avrupa Birliği üyesi ülkelerin hepsi bu entegrasyona dahil değildir. Avrupa Birliği derinleşme süreci kapsamında kabul edilen Maastricht ve Amsterdam Antlaşmalarında, halihazırda üye ülkeler için çeşitli kararlar alınmış ve bunlara paralel olarak politikalar geliştirilmiştir. Ekonomik ve Parasal Bütünleşmeyi tamamlayan Maastricht Antlaşması ve bu Antlaşma' ran eksik yönlerini gidererek Ekonomik ve Parasal Birlik için yeni politikalar kararlaştıran Amsterdam Antlaşması üye ülkeler için yapısal değişimlerin temelini oluşturmuştur. Türkiye gibi aday konumunda olan ülkeler, Avrupa Birliği'ne şu an için üye olmadıklarından Ekonomik ve Parasal Birlik' in ortak politikalarına ve ekonomik yakınlaşma kriterlerine uyum sağlamak zorunda değildirler. Ancak üyelik sürecinin devam etmesi ve gelecekte gerçekleşmesi sonucunda bu kriterlere muhatap olunacak olunması, üye ülkelerin olduğu gibi Türkiye'nin de Avrupa Birliği'ndeki gelişmeleri takip etmesi ve gerekli yapısal değişikleri yaparak ekonomik yakınlaşma kriterlerine uyum sağlayıcı politikaları izlemesi gerekmektedir. Bu çalışmada Avrupa Birliği'ndeki Ekonomik ve Parasal Entegrasyonu tamamlayan Maastricht ve Amsterdam Antlaşmaları ve kabul edilen ekonomik yakınlaşma kriterlerine aday ülkelerin ve Türkiye'nin uyum performansları yer almaktadır.

ABSTRACT Because of the economic, political and other reasons, regionalist movement continues in the world. The European Union (EU) which its foundation was laid in 1930's can be shown as a good example of this movement. The integration process in the Europe seems to have different characteristic than the one which is organized internationally in traditional meaning. There are important developments which display these differences: appropriating common political and economic policies, apprehending one city as a capital, removal of country boundaries even if it is partially, a common flag, and a single currency. Economic and Monetary Integration in the EU means the creation of a new integration within the integration because all of the EU countries are not involved with this integration. In the Treaties of Maastricht and Amsterdam, which were approved during the EU's becoming deep, decisions have been taken decisions for the current member countries, and policies have been developed in parallel. The Treaty of Maastricht that completes the Economic and Monetary Union and the Treaty of Amsterdam that makes a new policy for the Economic and Monetary Union while correcting the deficiency of Maastricht Treaty laid the foundation for the structural changes of the member countries. Candidate countries like Turkey do not have to adapt to Economic and Money Union's criteria for common policies and economic closeness as they are not current member of the EU. However, as a result of continuing membership process, Turkey should follow the developments in the EU in terms of meeting those criteria as well as other member countries. Also by making necessary structural changes Turkey should follow the policies that harmonize for economic closeness criteria. In this dissertation, Maastricht and Amsterdam Treaties, which complete the Economic and Monetary Integration within the EU, and candidate countries and Turkey's performance for adopting to approved economic closeness criteria, are included. VI