Yahudi ve İslam kutsal literatüründe Hz. Ya`kub ve seçilmişlik kavramı: Karşılaştırmalı bir çalışma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, `Seçilmişlik` kavramı çerçevesinde İslâm veYahudiliğin ortak şahsiyetlerinden biri olan Ya'kūb Peygamber'in hayatını veönemini ortaya koymaktır. Bir karakter olarak İslam ve Yahudilikteki Ya'kūbarasında pek çok fark vardır. Bu sebeple onun hayatı her iki dinin kenditerminolojisi ve inanç değerleri temel alınarak incelenecektir.Bu çalışma giriş ve beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde,çalışmamızın önemi, amacı ve sınırları tanımlanmış; çalışmada kullandığımızyöntem ortaya konulmuş ve konunun araştırılması esnasında karşılaşılanzorluklar açıklanmıştır.İlk bölümde, Filistin'in sınırları ve tarihi kısaca açıklanmış, İbrânîlerinkökeniyle ilgili görüşler zikredilmiş, Atalar döneminin kısa tarihi sunulmuş veetimolojik olarak `Seçilmişlik` kavramının tarihî süreci değerlendirilmiştir.İkinci, üçüncü ve dördüncü bölümlerde Ata Ya'kūb'un hayatı Yahudidinî literatürü, terminolojisine ve kronolojisine uygun olarak betimlenmiştir.Dolayısıyla ikinci bölümde Ya'kūb'un gençlik yılları, üçüncü bölümde onunHarran'da geçirdiği dönem ve evlilik hayatı, dördüncü bölümde ise ona `İsrâil`adının verilmesiyle birlikte gelişen olaylar incelenmiştir.Beşinci bölümde ise Kur'ân âyetlerine göre bir peygamber olarakYa'kūb'un hayatı ve İslâm'daki konumu açıklanmıştır. Sonuç bölümde ise,Yahudilik ve İslâm'da Ata Peygamber Ya'kūb'un konumu seçilmişlikçerçevesinde karşılaştırılmış ve bu konuda birtakım önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ya'kūb, İsrâil, seçilmişlik, ata, kutsanma, ilk oğul,Ken'an, Beytel

The purpose of this study is to illustrate life and importance of ProphetJacob who is one of common figures of Islam and Judaism within theframework of `Chosen People` notion. As a character, there are differences on`Jacob` between Judaic and Islamic Literature. Thus, his life will be examinedby considering both these religions' terminology and faith values individually.This study consists of introduction and five chapters. In introduction,study's importance, aim and contents has been described; the method, we usedin this study, has been illustrated and difficulties that had been explored duringresearch has given.In Chapter One, the borders and history of Palestine was explainedbriefly, different aspects concerned origin of Hebrews was stated, age ofPatriarchs's short history was recounted and historical process of `ChosenPeople` notion etymologically was qualified.In following three chapters, life of Patriarch Jacob was picturedaccordingly Jewish religious literature and terminology. This picture base onchronological order in Torah. Hence youth Jacob in Canaan in chapter two, hisHaran life and marriages in chapter three, given name of `Israel` to him andevents after this age in chapter four was studied.In Chapter Five, as a prophet in Islam, Jacob's his life and position inIslam was explained accordingly verses of Quran. In Conclusion, two differentposition of Jacob, as a Patriarch and as a Prophet and the concept of chosennessin Judaism was proposed.Keywords: Jacob, Israel, chosen people, patriarch, blessing,primogeniture, Canaan, Bethel.