Bankacılık krizlerinin tahmininde erken uyarı sinyallerinin başarısı üzerine bir araştırma: Türkiye örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de 2001 yılında yaşanmış olan bankacılık krizinin erken uyarı sinyallerini belirleyerek ileride meydana gelebilecek olası bir bankacılık krizini önceden tahmin edebilmektir. Söz konusu amaca, erken uyarı sinyallerinde yeni bir yaklaşım olan panel veri analizi kullanılarak ulaşılmaya çalışılmıştır. Bankacılık krizlerinin erken uyarı sinyallerini belirleyebilmek amacıyla, bankacılık krizlerine neden olabileceği düşünülen 19 bağımsız değişken kullanılarak, krizin öncü göstergeleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, 2000-2016 dönemini kapsayan çeyrek dönemlik veriler kullanılmıştır. Elde edilen modelin sonuçları istatistiki anlamda oldukça başarılıdır. Yapılan analiz sonucunda bankacılık krizi olasılığını etkileyen en önemli faktörlerin faiz dışı gelirler/toplam aktifler ve net dönem kar ve zararı/toplam aktifler rasyoları olduğu sonucuna varılmıştır ve Türkiye'deki 2001 yılı bankacılık krizi için önemli erken uyarı sinyalleri olduğu belirtilmiştir. Araştırmanın diğer sonuçları ise; net dönem kar ve zararı/toplam aktifler ve net dönem kar ve zararı/özkaynaklar rasyolarındaki artışların bankacılık krizi olasılığını artırdığı şeklindedir.

The aim of this study is to predict the early warning signals of the banking crisis in Turkey in 2001 and to anticipate a possible banking crisis that may occur in the future. The aim was to achieve this by using panel data analysis, a new approach to early warning signals. In order to identify the early warning signals of banking crises, attempts have been made to identify pioneering indicators of the crisis using 19 independent variables that are thought to cause banking crises. Quarterly data covering the period 2000-2016 were used in the study. The results of the obtained model are statistically quite successful. As a result of the analysis, it was concluded that the most important factors affecting the probability of banking crisis were primary income/total assets and net period profit and loss/total assets ratio and it was stated that there are significant early warning signals for the 2001 banking crisis in Turkey. The other results of the study are; Net period profit and loss/total assets and net period profit and loss/equity ratios increase the likelihood of banking crisis.