Lojistik hizmet sağlayıcı işletmelerin denizyolu konteyner taşıyıcısı seçim ölçütlerinin incelenmesi

Abstract

Üretim ve tüketimin küreselleşmesi ile lojistik hizmetlere geçmiş yıllara oranla daha fazla önem verilir ve lojistik hizmet sağlayıcılarının sundukları hizmetin kalitesi ile lojistik hizmet maliyetleri daha fazla sorgulanır hale gelmiştir. Bu yüzyılda lojistik hizmet sağlayıcıları yerel yapılanmalarından sıyrılarak küresel çapta düşünmeleri yönünde baskı altında kalmışlardır. Bu noktada lojistik hizmet sağlayıcılar, iş ortaklarını seçerken daha rasyonel olmak zorundadır. Lojistik hizmet sağlayıcılarının denizyolu konteyner taşıyıcısı seçimi, özünde bir karar verme problemidir ve birçok karar verme probleminde olduğu gibi objektif bir bakış açısı ile değerlendirilmesi önem arz eder. Karar verme problemleri üzerine literatürde daha önce birçok değişik çalışma yapılmıştır. Bunlardan araştırmanın konusu dâhilindeki denizyolu konteyner taşıyıcısı seçimi problemine en uygun metotlar, çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleridir. Araştırmada; lojistik hizmet sağlayıcıların denizyolu konteyner taşıyıcısı seçimi kararını etkileyen kriterlerin neler olduğu, bu kriterlerin nasıl gruplanacağı ve birbirleri ile ilişkileri incelenmiştir. Bu kriterlerin denizyolu konteyner taşıyıcısı seçimine etkilerinin ne seviyede olduğu lojistik hizmet sağlayıcılarının bakış açısıyla analiz edilmiştir.Bu çalışmanın amacı, lojistik hizmet sağlayıcılarının denizyolu konteyner taşıyıcısı seçiminde karşı karşıya kaldığı karar verme problemine ANP yöntemi kullanarak bir çözüm önerisi sunmaktır. Bu amaçla bir odak grup çalışması yapılmış ve daha sonra çok kriterli karar verme yöntemlerinden ANP (Analitik Ağ Süreci) yöntemi ile denizyolu konteyner taşıyıcı seçimi kararı, lojistik hizmet sağlayıcılar perspektifinden incelenmiştir. Yapılan araştırma sonrası lojistik hizmet sağlayıcı işletmelerin denizyolu konteyner taşıyıcısı seçimi kriterlerinin önceliklerinin ve etkilerinin yerel olarak farklılıklar gösterebildikleri görülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre ekipman (konteyner) bulunurluğu, intermodal taşıma olanakları ve transit süre tüm kriterler içinde en önemli ilk üç kriter olarak bulunmuştur. Ayrıca taşıma hizmetine konu olan konteyner bulunurluğu, transit süre, geminde yer bulunurluğu gibi ana hizmet değişkenlerin finansal değişkenlerden de önde olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Lojistik Hizmet Sağlayıcı İşletmeler, Denizyolu Konteyner Taşıyıcısı Seçimi, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi, Analitik Ağ Süreci (ANP)

With the globalization of production and consumption logistics services have been considered more important than they were over the past years, and the cost as well as the quality of the logistics services provided have come under question. Logistics service providers have been kept under pressure in the last quarter century to elude from their local structuring in order to think globally. At this point logistics service providers have to be more rational when choosing their business partners.Ocean Carrier selection of logistics service providers is a substantial decision making problem, and as in many decision making problems, it is important to evaluate the selection with an objective point of view. Many different studies have been carried out in literature about decision making problems. The most appropriate method regarding the problem within our research subject is Multi-Criteria Decision-Making Method (MCDM). The objective of this research is to propose a solution for decision making problems faced by logistics service providers in maritime container operator selection by using ANP (Analytic Network Process) one of the MCDM. For this purpose, ocean container carrier selection decision is examined from the perspective of logistics service providers. After the application, it was noted that the carrier selection criteria priorities and impact differed locally. According to the research results equipment (container) availability, intermodal transportation potentiality and transit time were found as the top three most important criteria. Besides, it was observed that the main service variables such as availability of containers subject to transportation, transit time, and availability of space on board ships are a lot more important than financial variables.Keywords: Logistics Service Provider, Ocean Carrier Selection, Multi CriteriaDecision Making, Analytic Network Process (ANP)