1980 sonrasında Türkiye`de makroekonomik istikrarsızlık: Dinamik stokastik genel denge analizi

Abstract

Makroekonomik modellemedeki gelişmelere koşut olarak, bu çalışmada, Türkiye ekonomisinin 1980 sonrası yaşadığı fakat kökleri 1970'lere uzanan istikrarsızlığın açıklanmasına yönelik olarak dışa açık küçük bir ekonomi için DSGD modeli oluşturulmuştur. Amaç, makroekonomik istikrarsızlık kaynaklarını saptamak üzere, iyi tanımlanmış mikro temellere dayalı, ekonominin gerçeklerine olabildiğince uygun (nominal katılıkları, piyasa aksaklıklarını, şokları, dışa açık ekonominin karşı karşıya olduğu sorunları -döviz kuru şokları, sermaye hareketleri- dikkate alan) bir model oluşturmak ve modelin gözlemlenen verilerle çalıştığını göstermektir.Bu alandaki kuramsal yaklaşımlar çerçevesinde bir DSGD modeli oluşturularak, modelin Türkiye için işleyip işlemediği test edilmiştir. DSGD modellerinin öngörümlenmesinde, güçlü ekonometrik yorum izlenerek, Bayesyan teknikler kullanılmıştır. Türetilen etki-tepki fonksiyonları ile ekonomiye yönelik şokların etkileri tartışılmıştır.Elde edilen bulgulara göre, ekonomiye yönelik olarak modelde yer verilen sekiz ayrı dışsal stokastik şokun tamamı üretim, tüketim, enflasyon, reel döviz kurları, dış ticaret hadleri ve faiz oranları değişkenlerinde durgun durum dengelerinden kalıcı bir biçimde uzaklaşmaya yol açmaktadırlar. Bütün şokların Türkiye ekonomisinde istikrarsızlık kaynağı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

In parallel with the developments in macroeconomic modelling, a DSGE model for a small open economy is presented in this study to explain the instability Turkish economy experienced after 1980 whose traces could be seen in 1970s. The purpose of the study is to provide a model based on well-defined micro foundations, applicable to the realities of the economy (considering nominal frictions, market failures, shocks, capital flows) and to prove that the model works with the data observed. A DSGE model was constituted within the scope of recent theoretical approaches in the field and it was tested to see whether it had fitted Turkish economy. Bayesian techniques were applied to estimate DSGE models following the strong econometric views. The effects of impulse-response functions and shocks on economy were then discussed.The findings revealed that each of eight external stochastic shocks caused permanent deviation in production, consumption, inflation, real exchange rates, terms of trade and interest rates. It was found out that all shocks were the reasons of the instability in Turkish economy.