Kalça protezi ameliyatı olacak hastalara verilen eğitimin ameliyat sonrası konfor düzeyi ve günlük yaşam aktivitelerine etkisi

Abstract

Bu araştırma kalça protezi ameliyatı olacak bireylere verilen eğitimin ameliyat sonrası konfor düzeyi ve günlük yaşam aktivitelerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı.Araştırmanın evrenini Temmuz-Aralık 2010 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesi ve Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Klinikleri'nde total ya da parsiyel kalça protezi ameliyatı olan 76 hasta oluşturdu. Araştırmanın örneklemini ise olasılıksız rastlantısal örnekleme yöntemi ile seçilen 40-65 yaş arası, psikiyatrik tanı koyulmayan, iletişime ve işbirliğine gönüllü olan 60 hasta (30 deney, 30 kontrol grubu) oluşturdu.Verilerin toplanmasında anket formu, Barthel İndeksi, Oxford Kalça Skoru, Perianestezi Konfor Ölçeği, Genel Konfor Ölçeği ve komplikasyon belirtileri görülme formu kullanıldı.Kontrol grubundaki hastalara klinik hemşireleri tarafından rutin hemşirelik eğitimi yapıldı. Deney grubundaki hastalara ise ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası hazırlanan eğitim kitapçığı ile planlı eğitim verildi.Verilerin değerlendirilmesinde Ki-kare analizi, Student t testi ve Bağımlı gruplarda varyans analizi (Mauchly analizi) kullanıldı.Hastaların ameliyattan 1 ay sonraki günlük yaşam aktiviteleri puan ortalamaları deney grubunda 84.00±7.47, kontrol grubunda ise 74.83±6.63 idi ve gruplar arasında fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=.000). Oxford Kalça Skorunun ameliyattan 1 ay sonraki puan ortalamaları deney grubunda 23.07±1.74 kontrol grubunda ise 30.90±4.58 idi ve gruplar arasında fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=.000).Perianestezi konfor düzeyi puan ortalamaları deney grubunda 4.93±0.66, kontrol grubunda ise 3.31±0.32 idi ve gruplar arasında fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=.000). Genel konfor düzeyi puan ortalamaları deney grubunda 3.73±0.15, kontrol grubunda ise 3.53±0.24 idi ve gruplar arasında fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=.000).Taburculuk sonrası kontrol grubu hastalarının komplikasyon görülme yüzdelerinin deney grubu hastalarına göre daha yüksek olduğu belirlendi.Sonuç olarak deney grubundaki hastaların, kontrol grubundaki hastalara göre taburcu olurken ve ameliyattan 1 ay sonraki bağımsızlık durumlarının daha iyi olduğu, perianestezi konfor ve genel konfor düzeylerinin daha yüksek olduğu ve komplikasyon görülme durumlarının daha az olduğu saptandı.Anahtar Kelimeler: Kalça protezi, günlük yaşam aktiviteleri, konfor, hasta eğitimi, hemşirelik

The purpose of the study was to determine the effects of the education on level of comfort and on daily life activities given to patients undergone to hip replacement operation.The 76 patients having undergone total or partial hip replacement operation at Atatürk Research Hospital and Erzurum Regional Education and Research Hospital Orthopaedic and Traumatology Clinics between June-December 2010 constituted the population of the study. 60 patients, 40-65 years of age, with no psychiatric diagnosis, willing to communication and cooperation, chosen with random sampling method, (30 in experiment group, 30 in control group) formed the sample of the study.In data collection questionnaire form, Barthel Index, Oxford Hip Score, Perianesthesia Comfort Questionnaire, General Comfort Scale, and the form of prevalence of complication symptoms were used.Routine nursing education was given to the patients in the control group by clinic nurses, and planned education was given to the experiment group through the booklet prepared before and after operation.In data evaluation Chi Square analysis, Student t test and Mauchly analysis were used.Point averages of daily life activities of the patients one month after the operation was 84.00 (SS=7.47) in the experiment group, and it was 74.83 (SS=6.63) in the control group, and the difference between the groups was statistically significant (p=.000). Point averages of Oxford Hip Score one month after operation were 23.07 (SS=1.74) in the experiment group, 30.90 (SS=4.58) in the control group and the difference between the groups was statistically significant (p=.000).Point averages of perianesthesia comfort level was 4.93 (SS=0.66) in the experiment group, and it was 3.31 (SS= 0.32) in the control group, and the difference between the groups was statistically significant (p=.000). Point averages of general comfort level was 3.73 (SS=0.15) in the experiment group, and it was 3.53 (SS=0.24) in the control group, and the difference between the groups was statistically significant (p=.000).It was detected that the prevalence of complications after discharge was higher in control group than the experiment group.In conclusion, it was detected that status of independence of the patients in the experiment group was better while discharging and one month after operation and their level of perianesthesia comfort and general comfort was higher, and their status of prevalence of complications was lower.Keywords: Hip Replacement, Daily Life Activities, Comfort, Nursing, Patient Education