Medyadan gündelik hayata annelik söylemlerinin dolaşımı: Kadın dizisi ve anneliğin yeniden üretimi

Abstract

Bu araştırma anneliğin söylem içerisinde yeniden üretiliş tarzlarına odaklanmaktadır. Özellikle dram türündeki diziler veya kadın programlarının başını çektiği medya kanalları vasıtasıyla belirli bir anneliğin ön plana çıkartıldığı ve sürekli dolaşımda tutulduğu gözlemlenmektedir. Ön plana çıkarılan belirli türden bir annelik ise diğer tüm annelik performanslarını susturup görünmez kılacaktır. Tez, anneliğin nasıl olması gerektiğinin çerçevesini çizen anlatıların, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar farklı ideolojilerden beslense de her daim benzer kavramlar üzerinden söyleme dahil edildiğini ve bu şekilde de sabitlenip doğallaştığını iddia etmektedir. Gündelik hayatın içerisine sinen bu kavramların izi ise Youtube üzerinden de yayınlanan Kadın dizisi ve dizinin izleyicilerden alınan yorumlar üzerinden takip edilmektedir. Tezde annelik, diğer ideolojilerle iç içe geçen bir başka ideoloji olarak ele alınmış ve anneliğin duygusallık örtüsü altında doğallaştırılan boyutlarının iktidar ilişkilerinden bağımsız olamayacağı gösterilmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla araştırma açısından iktidar kavramı önemli bir yer tutmaktadır. Tezde dizideki oyuncuların canlandırdıkları karakterlere izleyicinin nasıl tepkiler verdiğine yer verilmesi ise söylemin farklı kanallardan devreye girdiğini göstermesi açısından önemlidir. Bu sayede tez bağlamında annelik ideolojisini besleyen söylemler yalnızca tepeden gelen bir iktidarın çıktısı olarak ele alınmamış, toplumun farklı kademelerinden yayılan bir güç olarak değerlendirilmiştir. Anneliğin sorgulanamaz oluşu ve sabitlenmesindeki başarısı, farklı kanallardan yeniden üretimi ve farklı ideolojilerle [milliyetçilik/soyu sürdürme vb.] yaptığı dirsek teması ile mümkün olmaktadır.Anahtar Kelimeler: Annelik, toplumsal cinsiyet, ideoloji, medya

This thesis focuses mainly on the styles of motherhoods reproduced in daily discourses. It is evident that even an emphasized womanhood is always presumed through a medium of certain motherhood that is constantly circulating as a discourse not only in our natural daily conversations but also in our interaction with media narratives specifically through the comments made by the women audience on social media. Nevertheless, this certain kind of motherhood, brought to the foreground through various channels, silences all other maternity performances and renders them invisible. The thesis argues that regardless of the different ideologies adopted since the establishment of the Turkish Republic to the recent times, discourses surrounding motherhood has been adopting similar strategies and concepts to secure its position. This concepts and strategies prefer a sentimentalist tone to keep the stance of motherhood unchanged and undoubtable. Therefore, the traces of these strategies are followed on Youtube comments received mainly from the audience of the Kadın series, other drama series broadcasted by the same channel and from women reality shows. In the thesis, motherhood is considered as an ideology capable of hiding various power relations beneath its sentimentalist cover and always functioning with other ideologies. Therefore, the concept of power has an important place in this research. An analysis based on the audience reactions to the characters in the series is significant as it demonstrates the ways discourses are infiltrated using various channels. Thus, in the context of the thesis, the discourses that feed the ideology of motherhood are not only considered as the output of a power from above, but rather as a dispersed structure in the Foucauldian sense.Keywords: Motherhood, gender, ideology, media