Kent morfolojisini etkileyen nedenler ve Eminönü tarihi yarımada bölgesinin İstanbul ulaşımına etkileri

Abstract

Bu çalışmada; tarihten günümüze kadar gelen kent dokusu ve kentleşmenin temel unsurları incelenerek, ulaşım sistemlerine yönelik uygulamalar üzerinde çalışmalar yapılmıştır.Başlangıç olarak, kent morfolojisi tanımı ve kent morfolojisi üzerinde yapılan çalışmalar ile birlikte kentleşmenin temel özellikleri, kent kimliğinin oluşumu, kentleşmeyi etkileyen etkenler tarihi süreçden günümüze kadar, buna ilave olarak kent dokusunun ve kentsel yaşam alanının nasıl değiştiğini ayrıca metropolitan gelişimi etkileyen etkenler incelenmiştir.Daha sonra; İstanbul şehrinin en önemli bölgelerinden biri olan Eminönü Tarihi Yarımada bölgesinin mekansal fonksiyonel durumu, genel nüfus yapısı, bölgenin sokak ve mimari dokusu ile birlikte mevcut ulaşım sisteminin yapısı ve bu alanda yapılan çalışmaların değerlendirilmesi yapılmıştır.Eminönü Tarihi Yarımada bölgesinde yapılan anket çalışmalarıdeğerlendirilerek özellikle turizm ve ticari foksiyonlarının etkisi ile oluşan nüfus yoğunluğu ile birlikte bölge ulaşım sisteminin ana unsurları olan yaya trafik hacminin ölçülmesi, ayrıca yaya ve taşıt tafiği ile ilgili ne tür düzenlemelerin yapılması gerektiğine dair yapılan çalışmalar yer almaktadır.Çalışmanın sonunda; önceki bölümlerde elde edilen bulgular yorumlanarak geleceğe yönelik imar planları hazırlanırken kent dokusu, tarihi eserler ve sokak yapısının korunması sağlanarak ulaşım sistemlerine ekstra herhangi bir yük getirilmeden, Tarihi Yarımada'nın içindeki uygun alanlarda otopark alanları oluşturulması, bazı caddeleri araç trafiğine kapatıp yaya trafiğinin azalması ve toplu taşıma sistemlerinin entegre edilmesine dair farklı uygulamalar sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Kent dokusu, Ketsel Yaşam Alanı, Ulaşım Sistemleri, Yaya Yoğunluğu, Taşıt Trafiği, Raylı Sistemler, Deniz Ulaşımı.

The objective of this study; to investigate extant urban identity from the earliest times, main considerations of urbanization and researchs on applications of transportation systems.At the beginning, the definition and main properties of urbanization with the researchs on urban morpholohy, creation of an urban identity, factors affecting urbanization; moreover, silhouette and living space of urbans and factors affecting metropolitan development of them.Then, the functionality of one of the most important region of Istanbul, Historical Eminönü Region, its general demography, current transportation systems with the formation of streets and architectural formation of region and evaluation of related researchs.Evaluation of public surveys performed at Historical Eminönü Region and especially population arised by the effect of touristic and commercial functions, to measure the traffical intensity of pedestrains as a major component of regional transportation system, furthermore, researchs on what kind of arrangements should be done on pedestrain and vehicle traffics.At the end of this study, the findings obtained from the previous sections are interpreted and in the process of housing plan preparation, urban pattern, historical monumets and supplying protection of the formation of streets without disturbing transportation systems is stated; moreover, it is added that how to constitute parking areas in the Historical Eminönü Region by preventing extra traffical mass, decreasing the pedestrain intensity by closing down some streets into the car traffic and entegration of public transportation.Keywords: Urban Pattern, Urban Living Space, Transportation Systems, Pedestrian Intensity, Vehicle traffic, Railway Systems, Sea Transportation.