Avrupa Birliği ülkelerinde metropoliten kent yönetim sistematiği: İstanbul ve Londra kentleri incelemesi

Abstract

Tarihi Ortaçağ öncesine dayanan yerel yönetimler, ilk ortaya çıktıkları dönemlerde askeri örgütlenme, ulusal savunma, suçluların yakalanması ve cezalandırılması gibi bugün merkezi yönetimin yetki ve sorumluluğunda olan görevleri yerine getirmekteydiler. Zaman içerisinde ulus-devletlerin kurulması ve güçlenmesi yerel yönetimlerin yetki alanlarını değiştirmiş, birkaç farklı uygulama dışında yerel hizmetlerden sorumlu olmuşlardır.Kentlerin gerek fizik-mekân gerekse sosyo-ekonomik olarak gelişmesi ve nüfus ile paralel gelişen toplumsal ihtiyaçların çeşitlenerek artması yerel yönetimlerin önem kazanmasına yol açmıştır. Avrupa Birliği gibi ulus-üstü kuruluşların ve birliklerin kurulmaları, küreselleşen dünya ve ulus-devletlerin güçlerinin zayıflaması yerel yönetimleri ön plana çıkarmış, özellikle demokratik katılım süreçlerinin işlevsellik kazanması açısından önemli unsurları haline getirmiştir.2025 yılında, dünya nüfusunun yaklaşık üçte ikisinin kentlerde yaşıyor olacağı tahmin edilmektedir. Hızlı kentleşme süreci ve metropoliten kentlerin sayısındaki artış, çok çeşitli ekolojik, ekonomik ve toplumsal soruna ve risklere yol açmaktadır. Bu sorunlarla baş edebilmek, riskleri azaltabilmek için, daha iyi, uzun dönemli kentsel gelişim stratejilerine, sürdürülebilir politikalara ve kent yönetiminde yeni anlayışlara gereksinim duyulmaktadır. Metropoliten kent yönetimi bu bağlamda önem kazanmaktadır.Avrupa Birliği, kent yönetimi ve yerel yönetimler konularındaki görüşlerini çeşitli uluslar arası belgelerde ve müktesebatta yerel yönetimlerin hizmet alanlarını işleyen konu başlıklarında sunmaktadır. Çalışmada, Avrupa Birliği kuruluş ve tarihsel gelişimi çerçevesinde incelenen metropoliten kent yönetimi, Birliğin önerileri, oluşturduğu ve getirdiği standartlar ve uluslar arası antlaşmalarda geçen hükümler çerçevesinde ele alınmaktadır.Kuruluş süreçleri, kent yönetim tarihleri, jeo-politik konumları, fizik-mekân özellikleri, ekonomik ve endüstriyel koşulları, merkezi yönetim ile ilişkileri, idari ve kurumsal yapıları ve kent yönetimi ile ilgili yasal düzenlemeleriyle incelenen İstanbul ve Londra kentleri karşılaştırılarak yönetim yapıları perspektifinde ortaya konulmaktadır.Anahtar Kelimeler: Yerel Yönetimler, Metropoliten Kent Yönetimi, Avrupa Birliği, Özerklik, Yerindenlik, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Büyük Londra Yönetimi

In their first appearance, pre-medieval local governments had performed duties such as military organizations, national defense, arrest and punishment of criminals that currently belong to the responsibility and authority of the central government. However, in the course of time, the establishment and strengthening of nation-states have changed the jurisdictional structure of the local authorities so that they became responsible mainly for local services except for a few different applications.The physical-space requirements and socio-economic development of cities as well as the increasing diversity of social needs in parallel with population growth led the local governments to gain importance. Globalization, establishment of supranational organizations and unions such as The European Union, and weakening of the nation-state powers put local governments forward, especially by making them a critical element for the functionality of the democratic accession process.It is estimated that approximately two thirds of the world population will be living in cities by 2025. The process of rapid urbanization and the increasing number of metropolitan cities lead to a wide range of ecological, economic and social problems and risks. Better long-term strategies for urban development, sustainable policies and new urban management approaches are needed in order to cope with these problems and reduce the risks. Hence, metropolitan city administration is important in this context.In various international documents and the acquis, the European Union presents its opinions concerning city and local administrations within chapters that discuss the service areas of local governments. In this study, the metropolitan city administration that is reviewed within the framework of the historical development and the establisment of the European Union is discussed in accordance with the Union's suggestions, the standards created by it and the provisions of the international treaties.The cities of Istanbul and London which are studied based on their establishment processes, urban management histories, geo-political positions, physical-space characteristics, economic and industrial conditions, central governmental relations, administrative and institutional structures, and legal regulations related to city administration are compared within the perspective of managerial structures.Key words: Local Governments, Metropolitan Urban Managements, European Union, Autonomy, Subsidiarity, Istanbul Metropolitan Municipality, Greater London Authority