Kent içi raylı sistemlerde balastlı ve balastsız (betona tespitli) üstyapılı hatların bakım maliyetlerinin karşılaştırılması

Abstract

Ülkemizde nüfus yoğunluğunun gün geçtikçe artması ve bu nüfusun şehirlerde yoğunlaşması ile yerleşim yerleri şehir dışına doğru kaymaktadır. Şehirlerdeki yerleşim yerlerinin kentin kenarlarında yoğunlaşmaya başlaması beraberinde trafik yoğunluğunu, çevre kirliliği, trafikteki yolculuk ürelerinin artması gibi sorunlar toplu ulaşıma bununla beraber Kent içi raylı sistemlere sevk etmektedir.Özellikle son 15 yılda ülkemizde kent içi raylı sistemler hızla çoğalmaktadır. Fakat kent içi raylı sistemlerdeki bu hızlı artış beraberinde bazı sorunları da getirmektedir. Özellikle seçilen üstyapı sistemleri ve yol güzergâhları; işletme şartları düşünülmeden kara verilmektedir. Hat işletmeye alındıktan sonra üst yapıdaki düzeltici bakımlar kısa zamanda ortaya çıkmaktadır.Avrupa'da kent içi demiryolları projelendirilirken yapım maliyeti dışında bakım, kontrol, işletme kayıp maliyetlerini de içeren toplam servis ömrü maliyet analizi yapılmaktadır. Bu maliyet analizine göre üst yapı kesitine karar verilmektedir.Ülkemizde kent içi sistemlerde üst yapı sistemi olarak genelde balastlı ve betona tespitli kesitler kullanılmaktadır. Balastlı üst yapılarda balastın özelliğinden dolayı betona tespitli hatta göre ilk on yıldan sonra daha fazla düzeltici bakım ihtiyacı olduğu görülmektedir. 20. yıldan sonra betona tespitli hatta göre 2 kat daha fazla bakım istemektedir.Balastlı üst yapılar kent içi sistemlerde bakım maliyetlerinin yüksek olmasının yanında teknik olarak ta bakımlar yapılırken zorluklarla karşılaşılmaktadır. Örneğin Aksaray ? havalimanı hattında hat yeterince geniş olmadığı için mevcut balast eleme makinelerle balast eleme çalışması yapılamamaktadır.Kent içi raylı sistemlerde işletme kayıplarının önüne geçmek, bakım maliyetlerini düşürmek, üst yapı elemanlarının daha uzun ömürlü olması için, hattın daha konforlu olması için betona tespitli hat yapılması daha uygun görülmektedirAnahtar Kelimeler: Balastlı Hat, Betona tespitli hat, Kentiçi Raylı Sistem, Bakım Maliyeti

In our country, the population is increasing day by day and this population is settled in the urban areas so the rural areas near the cities changed to the urban areas. Settlements areas intensify in the suburban areas along the city caused traffic jam, air pollution, increase in travel time, so public transportation especiallly urban railway systems gain importance in transportation.Urban railway systems in our country is increasing rapidly especially in the last 15 years. But this rapid increase in urban railway systems also brings some problems with it. Track superstructure systems and routes selected without considering operation conditions. Corrective maintenance works in the tracks emerges very shortly after operation started.Designing urban railway systems in Europe, take into consideration not only the construction cost also life cycle costs which are maintenance, control, operation, loss of service life costs. Track superstructure systems is decided according to the hhis cost analysis.Track superstructure systems is constructed ballasted or slab track in urban railways systems in our country. After the first ten years, in ballasted track need of corrective maintenance is more than the slab track. After the first twenty years, ballasted track requires two times more maintenance than the slab track.In ballasted tracks at the urban railway systems as well as high maintenance costs technical difficulties encountered during maintenance. For example, at Aksaray-Havalimanı Light-Rail System ballast cleaning works can not be made by balast cleaning machines due to narrow wide of track.It is appropriate to construct slab tracks in urban railway systems to prevent loss of service, reduce maintenance costs, ensure the longevity of superstructure elements and obtain more comfortable track.Key Words: Balast track, ballast les track, urban railway, Maintanence Cost