Okul kültürünün oluşturulmasında okul müdürünün rolünün öğretmenlerin iş doyumuyla ilişkisi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmadaki rollerini tespit etmek ve bunun öğretmenlerin iş doyumlarıyla olan ilişkilerini saptamaktır. Okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmadaki rolü ve bunun iş doyumuyla ilişkisi öğretmenlerin cinsiyet, yaş, mesleki kıdem, eğitim düzeyi ve branş değişkenlerine göre incelenmiştir.Araştırmanın hedef evrenini Düzce ilinde görev yapan öğretmenler, örneklemini ise Düzce ilindeki 23 devlet okulunda görev yapan 263 öğretmen oluşturmaktadır. Okullar kura ile belirlenmiş olup ölçme aracının uygulandığı öğretmenler küme örneklem yöntemiyle araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmada verileri toplamak amacıyla tek boyutlu bir okul kültürü ölçeği ile yönetsel destek, iş çevresi ve olanakları; maddi olanaklar, güvenlik ve gelişim alt boyutlarından oluşan üç boyutlu bir iş doyumu ölçeği kullanılmıştır. Toplanan veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmadaki rolü ve bunun iş doyumuyla ilişkisinin; öğretmenlerin cinsiyet, yaş, kıdem, en son mezun olunan eğitim düzeyi ve branşa göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla t-testi, tek yönlü varyans analizi, kruskal wallis testleri uygulanmıştır. Okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmaları ile öğretmenlerin iş doyumları puanları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla Pearson Korelasyon analizi yapılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen sonuçlar şu şekilde özetlenebilir:Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmadaki rolü öğretmenlerin cinsiyet, yaş, kıdem, en son mezun olunan eğitim düzeyi ve branşlarına göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. İş doyumunun alt boyutlarından olan maddi olanaklar, güvenlik ve gelişim boyutu ile okul müdürünün okul kültürünü oluşturmadaki rolüne ilişkin öğretmen algıları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki vardır. İş doyumunun alt boyutlarından olan yönetsel destek ile okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmadaki rolüne ilişkin öğretmen algıları arasında görece pozitif yönlü anlamlı yüksek bir ilişki vardır. Bir başka alt boyut olan iş çevresi ve olanakları ile okul müdürlerinin okul kültürünü oluşturmadaki rolüne ilişkin öğretmen algıları arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: Örgüt Kültürü, Okul Kültürü, İş Doyumu, Öğretmenler, Okul Müdürleri

The main purpose of this research was to determine the role of school principals in establishing ogranizational culture in schools and to understand its relation with job satisfaction of teachers. This concept is examined concerning the gender, age, seniority in career, specialty and education level. The target of the research was teachers who work in the city of Duzce and the samples consist of 263 teachers working in 23 public schools. The schools are picked randomly and the teachers were embedded in the research with cluster sample method. An unidimensional school culture and three dinnengional job satisfaction scale which includes job environment and oppartunities, economic oppartunities, security and develeopment were used. The collected data was analyzed in SPSS program. In order to determine if the role of the school principals in establishing organizational culture in schools and its relation with job satisfaction differs with the gender, age, education level, subject and seniority in career of the teachers, t-test, ANOVA and Kruskal Wallis tests were used. In order to understand if there is a significant relationship between the role of the principal in establishing the organizational culture and job satisfaction of teachers, Pearson Correlation analysis was also used. The results of the research were as followed:There was not a significant correlation between the role of the managers in schools and the age, gender, education level, specialty and seniority in career. The subcategories of job satisfaction, material opportunities, security and improvement, have a positive significant correlation with the role of the manager in establishing an organizational culture. Another subcategory of job satisfaction, management support, has a very significant, relatively positive correltion with the role of the manager in establishing an organizational culture. The other subcategories of job satisfaction, work environment and opportunities have a positive, medium correlation with the role of the managers.Key Words: Organizational Culture, School Culture, Job Satisfaction, Teachers, School Principals