Karşılıklı bağımlılık ekseninde enerji bağımlılığı ve güvenlik ilişkisi: Türkiye örneği

Abstract

Geçen yüzyıllarda olduğu gibi, 21'inci yüzyılda da dünya devletlerinin üzerinde hassasiyetle duracağı en önemli konulardan biri enerjidir. Çünkü teknolojik gelişmeler baş döndürücü bir hızla gelişmekte ve bir o kadar da insanlığı enerjiye bağımlı hale getirmektedir. Enerji, ülkelerin sosyal ve ekonomik açılardan gelişmelerinin en temel ihtiyaçlarından biridir. Devletler özellikle sürdürülebilir ekonomik kalkınma için vazgeçilmez bir girdi haline gelen enerjiyi, arz güvenliğini sağlamak için enerji kaynaklarını temin etme ve çeşitlendirme gayreti içerisine girmişlerdir. Çalışmada Keohane ve Nye'ın karşılıklı bağımlılık yaklaşımı temel alınarak, ekonomi ağırlıklı olarak güvenlik ve enerji konuları irdelenmektedir. Türkiye'nin enerji ithal ettiği ülkelerle ilişkilerine ve bu ülkelerin izlediği politikaların Türkiye enerji stratejisini etkileme ve belirleme potansiyeline sahip olduğu varsayılmıştır. Çalışmada Türkiye'nin enerji bağımlığı ve ulusal güvenlik bağlamında enerji kaynaklarına sahip ülkeler ile ekonomik ilişkileri incelenmiştir. Tükettiği enerjinin dörtte üçünü ithalat yoluyla karşılayan Türkiye, enerji alanındaki olumsuz gelişmelerden etkilenme olasılığı bulunmaktadır. Çalışmada bu olumsuz durumlar karşısında ulusal güvenliğin etkilenmemesi için Türkiye'nin enerji aktörü rolünün kuvvetlendirilmesi ve bölgesel enerji aktörleriyle karşılıklı bağımlığının sağlanmasının ve güçlendirilmesinin analizi yapılmaktadır.

As it was in the past century, also in 21st century, the most crucial issue that the world countries put emphasize is the energy. The reason is that the technology is developing incredibly fast and as a result is making the humanity more dependent to energy. Energy is one of the most basic needs of social and economic development of the country. Particularly, the states struggle to find the energy, which has become an indispensable input for sustainable economic development by using uninterrupted, safe, clean and cheap methods and also in order to ensure the supply security, they work hard to diversify their sources. In this study security and energy issues are discussed within the scope of interdependence approach of Keohane and Nye. We concentrate on Turkey's energy relations with countries that have energy sources. It is elaborated that these countries have potential to influence and determine energy strategy of Turkey. In this study is discussed Turkey's energy dependence and national security in the context of economic relations between countries which have energy resources. It is especially focused on energy resources, diplomatic, political and socio-cultural relationship between Turkey and those countries. In the study, Turkey's energy dependency and economic relationships with the countries which have energy sources in respect of national security are reviewed. Turkey imports three out of four of its energy consuming and has the possibility of getting influenced from negative developments in energy area. In the study, an analysis focused on the subjects of Turkey's energy actor role being strengthened against these negative situations for protecting its national security and providing and strengthening interdependence with regional energy actors.