Tedarik zinciri ve bilgi sistemleri stratejilerinin tedarik zinciri performansına etkisi: İhracat yapan işletmeler üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı tedarik zinciri ve bilgi sistemleri stratejilerinin tedarik zinciri performansına etkisini araştırmaktır. Bu amaçla, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından belirlenen en fazla ihracat yapan ilk bin işletme, araştırma evreni olarak belirlenmiştir. Araştırmada evrenin tamamına ulaşılmış fakat 268 işletmeden geri dönüş sağlanmıştır. Veriler İşletmelerin orta ve üst düzey yöneticileri ile görüşülerek, anket tekniğiyle toplanmıştır. Nicel tasarıma sahip olan bu çalışmada, elde edilen veriler SPSS ve Yapısal Eşitlik Modellemesi ile analiz edilmiştir. Analizlerde ilk olarak literatür baz alınarak geliştirilen ölçekler, keşifsel analiz ve doğrulayıcı analiz ile Türkiye'de ki işletmeler üzerinde test edilmiştir. Bu testler sonrasında ikinci aşamaya geçilmiş ve etki hipotezleri ile farklılık testleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda tedarik zinciri stratejilerinin tedarik zinciri performansına etkisinin olduğu, tedarik zinciri performans boyutlarına ise bazı boyutlar hariç çoğunlukla pozitif etkisi olduğu görülmüştür. Benzer şekilde bilgi sistemleri stratejilerinin tedarik zinciri performansına etkisinin olduğu, tedarik zinciri performans boyutlarına ise bazı boyutlar hariç çoğunlukla pozitif etkisi olduğu görülmüştür. Araştırmada tedarik zinciri stratejisi ile bilgi sistemleri stratejisi uyumunun tedarik zinciri performansını artıracağı, analiz sonuçları ile gösterilmiştir. Ayrıca stratejilerin ve performans faktörlerinin, işletme büyüklüğü ve sektörlere göre anlamlı farklılık gösterdiği gözlemlenmiştir.

The purpose of this study is to investigate the impact of supply chain and information systems strategies on supply chain performance. For this purpose, research population has been determined the first thousand exporter firms determined by the Turkish Exporters Assembly (TIM). It was aimed to get data from all the firms, but 268 businesses responded to the survey. Data were collected by interviews with middle and senior managers with questionnaire technique. In this quantitative study, data was analyzed by SPSS and Structural Equation Modeling. In the analyzes, firstly the scales developed based on the literature was tested on businesses in Turkey with exploratory and confirmatory analyzes. After these tests, effect hypotheses and difference tests were done in the second stage. It has been found that supply chain strategies have an impact on supply chain performance and supply chain strategies have a positive effect on supply chain performance dimensions, with some exceptions. Similarly, information systems strategies have an impact on supply chain performance and information systems strategies have a positive effect on supply chain performance dimensions, with some exceptions. Analysis results show that alignment of supply chain strategy with information systems strategy can improve supply chain performance. In addition, it was observed that there are significant differences in strategies and performance factors according to business size and sector.