Bipolar affektif bozukluğu olan hastalara bakım verenlerin yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlarla başetme durumlarının belirlenmesi

Abstract

IV BIPOLAR AFFEKTIF BOZUKLUĞU OLAN HASTALARA BAKIM VERENLERİN YAŞADIKLARI SORUNLAR VE BU SORUNLARLA BAŞETME DURUMLARININ BELİRLENMESİ ÖZET Araştırma, Bipolar Affektif Bozukluğu (BAB) olan hastalara bakım verenlerin yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlarla baş etme durumlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini; Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Hastanesi psikiyatri polikliniğine başvuran ve BAB tanısı alan hastanın bakım sorumluluğunu üstlenen aile bireyleri oluşturmaktadır. Çalışmada 19 Aralık 2003-19 Nisan 2004 tarihleri arasında polikliniğe gelen hastaların bakım sorumluluğunu üstlenen 76 kişi örneklem kapsamına alınmıştır. Veriler; BAB'lı hastalara bakım verenlerin yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlarla baş etme durumlarının belirlenmesine yönelik hazırlanan anket formu aracılığı ile bakım verenlerle yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. İstatistiksel değerlendirmede; yüzdelik ve ki-kare testi kullanılmıştır. BAB'lı bireye bakım verenlerin çoğunluğu erkek, bakım verdikleri bireyler ise eşleridir. Bireylerin %64.5'inin bakımda desteğe gereksinim duyduğu; gelir durumu kötü olanların, bakımından sorumlu olduğu başka bir birey olanların, bakımda yardımcısı olmayanların daha fazla destek gereksinimleri olduğu belirlenmiştir (PO.05). Bakım vermekten dolayı tamamına yakının (%90.8) ruh sağlığının etkilendiği, yaşadıkları sorunlar karşısında %52.6'sının olumlu çözüm arama davranışı kullandıkları saptanmıştır. Bireylerin çoğunluğu fiziksel sağlıklarının etkilenmediğini belirtmelerine karşın, kendi bireysel ihtiyaçlarını karşılamak için zaman ayıramadıklarını ifade etmişlerdir. Bu durumdan en çok gelir durumu kötü olanların, BAB'lı bireyin eşi olanların, bakımda yardımcısı olmayanların etkilendiği belirlenmiştir (PO.05). Bireylerin çoğunluğunun bakım verme nedeniyle aile ilişkilerinin ve sosyal ilişkilerinin olumsuz yönde etkilendiği, sağlık kuruluşu dışında yardım alan bireylerin tamamına yakınının (%96.7) din adamı ya da bu unvanı kullanan birinden yardım aldıkları tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre; bakım verenlerin BAB'lı bireyle yaşadıkları sorunlarda çoğunlukla olumlu çözüm arama davranışı sergilerken, kendi bireysel gereksinimlerine gereken önemi vermedikleri söylenebilir. Bu sorunlarla başetmede evde bakım hizmetlerinin geliştirilmesi ve onun çerçevesinde destek gruplarının oluşturulması önerilebilir. Anahtar kelimeler: Bipolar affektif bozukluk, aile, baş etme, hemşirelik

V TO IDENTIFY PROBLEMS THAT FAMILIES OF PATIENTS WITH BIPOLAR DISORDER EXPERIENCE AND THEIR COPING METHODS ABSTRACT This definitive study was carried out to identify the problems that families of patients with bipolar disorder experience and their coping with the problems. The scope of this study consisted of the family members who take responsibility for taking care of the patient with the diagnosis of BAB applying to Erciyes University Gevher Nesibe Hospital psychiatry policlinic. 76 people looking after bipolar disorder experienced patient and who came to the policlinic between 19 December 2003- 19 April 2004 were taken as a sample. Data is collected by a questionnaire related to identify problems that families of patients with bipolar disorder experience and their coping methods by interviewing face-to-face. The percentage and chi-square tests were used for statistical analysis. The members who looked after the patients with bipolar disorder were mostly male and the patients were their mate. It is determined that 64.5 % of members need support during care; the members with low income looked after the patient and didn't take any help for taking care, needed more support (p<0.05). However, it is determined that mental health of almost all of them (90.8%) is affected because of giving care, 52.6 % of them used positive solving behaviour against to problems they experienced. Although most of them told their physical health is not affected, they couldn't give enough time for their own needs. It is determined this condition influenced the mostly the people with low income, the partner of bipolar disorder experienced patient and do not have any helper for care (p<0.05). It is found that family and social relations of most of the members are affected because of giving care and nearly all of the members (96.7%) taking help except for health center, took help from the man of religion or anyone using this kind of name. In conclusion; however, it can be said people giving care had positive behaviours to the patients mostly, they didn't give importance to their own needs. The improvements of home care and consisting of to support groups can be advised. Key Words: Bipolar affective disorder, family, coping, nursing