Kayseri il merkezi Argıncık Sağlık Ocağı bölgesinde birinci basamak sağlık hizmetlerinin kullanımı ve kullanımını etkileyen faktörler

Abstract

KAYSERİ İL MERKEZİ ARGINCIK SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNİN KULLANIMI VE KULLANIMINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ÖZET Bu araştırma, Kayseri İl Merkezi Argıncık Sağlık Ocağı Bölgesi'nde birinci basamak sağlık hizmetlerinin kullanımı ve kullanımını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evreni Kayseri İli Kocasinan Belediye sınırlan içinde bulunan Argıncık Sağlık Ocağı' na kayıtlı 4086 hanedir. Araştırmanın örneklemini, büyüklüğe orantılı ve basit rasgele örnekletti yöntemleri ile seçilen 385 hane oluşturmuştur. Veriler, araştırmacı tarafından örnek grubu oluşturan hanelerde yetişkin bireyle yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, bilgisayar ortamına aktarılmış, istatistiksel değerlendirmede yüzdelik ve Khi -kare testi kullanılmıştır. Ailelerin %56.1'i sağlık hizmeti almak için ilk başvuruda sağlık ocağını tercih etmektedir. Sağlık ocağı tercih nedenleri arasında ekonomik nedenler, mesafe, hizmetin kolay alınması, rahatsızlığın hafif olarak düşünülmesi bulunmaktadır. Sağlık güvencesinin türü, muayenelerin özensiz yapıldığını düşünme, uzman doktor olmaması ve laboratuar tekniklerinin yetersiz olduğunu düşünme sağlık ocağının ilk başvuruda tercih edilmeme nedenlerindendir Sağlık ocağında verilen hizmetlerin bir kısmı aileler tarafından bilinmemekte ve aileler bildikleri hizmetleri sağlık ocağından almaktadırlar. Aileler muayene, pansuman-enjeksiyon, aile planlaması ve gebelik kontrolü-aşılama hizmetlerinin sağlık ocaklarında verildiğini bilmektedirler. İlk başvurulan sağlık kuruluşunu seçme nedenlerine bakıldığında, ailelerin %27.8'i ekonomik nedenleri, %22.0't ilgi ve muayeneden memnuniyeti ve %16.4'ü yakınlığı neden olarak belirtmişlerdir. Ayrıca sağlık güvencesi, sevk zorunluluğunun olması, uzman doktor ve laboratuar olanaklarının bulunması diğer etkenlerdir. Ailelerin %74.3'ünün son bir yılda sağlık ocağından hizmet aldığı belirlenmiştir. Ailelerin %51.7'sinin muayene, %39.9'unun pansuman-enjeksiyon, %32.1 'inin aşı-gebelik kontrolü, %21.6'smın aile planlaması ve %9.0'ının rapor reçete hizmetlerini aldığı saptanmıştır. Anahtar kelimeler : Birinci basamak, Sağlık hizmeti, Kullanımı etkileyen faktörler

THE USE OF THE PRIMARY HEALTH SERVICES PROVIDED BY ARGINCIK COMMUNITY HEALTH CENTER IN KAYSERİ CITY CENTER AND THE FACTORS THAT AFFECT THE UTALIZATION OF THESE SERVICES ABSTRACT This study has been done descriptively to determine the use of primary health services in Kayseri city center and the factors that influence the use of these services. The location of the study is 4086 dwellings registered in Argincik community Health Center within the boundaries of Kocasinan municipality in the province of Kayseri. The sampling of the study consisted of 385 dwellings proportional to size and chosen through simple random sampling Data were collected by viewing the individuals in the dwelling sample group face-to-face by the researcher. The data from the study were analyzed on the computer, percentage and chi-square tests were used for statistical analyses. 56,1 % of the families prefer health center to get heath services, firstly. Among the reasons for community health centers being preferred are economic conditions, distance, easy access to the service, triviality of disorder. Health insurance, think of medical, examination carelessly done, absence of specialist doctor and inadequate laboratory techniques are the reasons for not prefer. Some of the services given at health services do not known by the families and they get services they know from health center. The families know examination, bandage- injection, family planning and pregnancy control- vaccination services are given at health center. Economic reasons by 27.8% interest and satisfaction with treatment by 22.0 %and the proximity of the health center by 16.4% are the main factors that make t hem prefer the community health center. In addition, health insurance, compulsoriness of the referral, availability of specialist doctor and laboratory techniques are the other factors. It has been found that 74.3% of the families received service from the community health center in the last year. It is determined the services are got as follows: examination by 51.7%, bandage - injection by 39.9%, vaccination and pregnancy control by 32.1%, family planning by 21.6%, and drug prescription by 9.0%. Key words : Primary health care, Health Services, Factors affecting the utilization