Yeni zelanda beyazı tavşanlarda reprodüktif parametreler ve bazı gebelik tanı yöntemlerinin etkinliliklerinin karşılaştırılması

Abstract

IVYEN ZELANDA BEYAZI TAVŞANLARDA REPRODÜKT FPARAMETRELER VE BAZI GEBEL K TANI YÖNTEMLER N NETK NL KLER N N KARŞILAŞTIRILMASIÖZETBu çalışmada, farklı gebelik tanı yöntemlerinin etkinliği araştırıldı. Bu amaçla abdominalpalpasyon, ultrasonografi ve canlı ağırlık ölçümlerinden yararlanıldı. Bunun dışında bazıreprodüktif parametreler ve yavrulara ait veriler toplandı.Çalışmada 25 adet dişi Yeni Zelanda Beyazı tavşan kullanıldı. Seçilen tavşanlar elle çiftleştirmeyöntemiyle çiftleştirildi. Gebelikler çiftleştirmeden sonraki beşinci günden itibaren ultrasonografive abdominal palpasyon yöntemleriyle tespit edilmeye çalışıldı. Ultrasonografiyle fötometri vefötus sayımı yapıldı. Canlı ağırlıklar beşer gün aralıklarla kaydedildi. Yavruların, doğumdan sonrakibir, yedi, 14 ve 21. günlerde viabilite ve ağırlıkları incelendi.Ultrasonografi ve abdominal palpasyon yöntemiyle en erken sırasıyla 9-13. ve 10-14. günlerdegebelik tanısı konuldu. Ancak erken gebelik teşhisi yönünden teknikler arasında fark bulunamadı(p>0.05). Bununla birlikte gebeliğin 10. gününde ultrasonografinin abdominal palpasyona göredaha etkin olduğu belirlendi (p<0.05). Fötus sayımlarında en doğru tahminler gebeliğin 20. günündeelde edildi (r: 0.811, p<0.05). Gebe ve gebe olmayan tavşanların tartımında ağırlık artışı açısındanfark olmadığı görüldü (p>0.05). Yavruların canlılık oranlarının bir, yedi, 14 ve 21. günlerdesırasıyla % 92.15, % 29.41, % 24.50 ve % 22.54 olduğu gözlenirken, en fazla yavru ölümünün (%70.59) ilk hafta içerisinde gerçekleştiği belirlendi ( p<0.05). Yavruların ortalama canlı ağırlıklarıbir, yedi, 14 ve 21. günlerde sırasıyla 50.81 ± 8.30, 122.23 ± 31.45, 227 ± 47.11 ve 313.91 ± 64.93g olarak tespit edildi.Sonuç olarak; erken gebelik teşhisi açısından iki teknik arasında farklılık olmadığı belirlense deultrasonografinin yeterli ekipmanlarla abdominal palpasyona göre daha etkin olacağı ve gebelikhakkında daha çok bilgi sağlayacağı düşünülmektedir. Ancak ultrasonografinin pahalı bir yöntemolması nedeniyle ticari işletmelerden çok laboratuar çalışmaları açısından faydalı olabileceğigörüşüne varılmıştır. Ayrıca ağırlık artışına bakılarak yapılan gebelik teşhisinin güvenilirolmayacağı düşünülmektedir.

VAnahtar kelimeler: Yeni Zelanda Beyazı, Tavşan, Gebelik, Ultrasonografi, YavruREPRODUCTIVE PARAMETERS AND COMPARISON OF PREGNANCYDIAGNOSIS TESTS IN WHITE NEW ZEALAND RABBITSABSTRACTIn this study we were investigate effectiveness of different pregnancy diagnosis. For this purpose, itwas profit from abdominal palpation, ultrasonography, and live weighs. In addition this somereproductive and litter related parameters recorded.In the study 25 white New Zealand does were used. Selected rabbits had bred through hand-breeding method. Pregnancy was diagnosed via ultrasonography and abdominal palpation after day5. Fetometry and counting foetus were performed using ultrasonography. In addition live weights ofpregnant rabbit were recorded per 5 days. Upon birth, litters of 14 rabbits were examined for litterviability and live weights on days 1, 7, 14, and 21.Early pregnancy was diagnosed on days 9-13 using ultrasonagraphy, and on days 10-14 usingabdominal palpation. It was seen that there was no difference between the techniques (p>0.05).Ultrasonography was more effective than that of abdominal palpation of day 10 (p<0.05). The mostprecise predictions were at day 20 in counting foetus (r: 0.811, p<0.05). In respect of weighing ofpregnant and non-pregnant rabbit, there was no difference in terms of weigh gain. Viability of thelitters on 1st, 7th, 14th and 21st days was % 92.15, % 29.41, % 24.50, % 22.54 respectively. Highproportion of litter loss (% 70.59) observed in first week of life. Live weights of kittens were 50.81± 8.30, 122.23 ± 31.45, 227 ± 47.11 and 313.91 ± 64.93 g at days 1st, 7th, 14th and 21st respectively.It was concluded that there was no difference between two techniques in terms of early pregnancydiagnosis. However it is believed that with a needed equipment ultrasonograhpy offers moreeffective and satisfactory information about pregnancy than the abdominal palpation. On the otherhand because of its high coast ultrasonography is suited for particularly laboratory studies thancommercial enterprises. Besides live weight is not a reliable indicator in pregnancy diagnosis.Key Words: White New Zealand, Rabbit, Pregnancy, Ultrasonography, Litter