Yumurta tavuğu karma yemlerine organik asit ve humat katılmasının performans ve yumurta kalitesine etkisi

Abstract

IVYUMURTA TAVUĞU KARMA YEMLER NE ORGAN K AS T VE HUMATKATILMASININ PERFORMANS VE YUMURTA KAL TES NE ETK SErkan KUMBu çalışma organik asitlerin ve humat bileşiklerinin optimum ve stres koşullarındayumurta tavuklarında yumurta verimi ve kalite kriterleri üzerine olan etkilerininbelirlenmesi amacı ile yürütüldü.Çalışma iki deneme halinde yürütüldü. Denemeler için 40 haftalık 132 adet Bovans ırkıbeyaz yumurta tavuğu 4'er tekrarlı 6 gruba ayrıldı. Birinci denemede, her bir grup için50X40X40 cm ebatlarındaki bölmelerde 4'er adet tavuk olacak şekilde 3 grup, ikincideneme için ise her bir bölmede 7'şer adet tavuk olacak şekilde yine 3 grup düzenlendi.Kontrol grupları temel karma yem ile deneme grupları % 0.2 organik asit (Sal-tech)veya %0.15 düzeyinde humat (Farmagülatör Dry Plus) katılan temel karma yemlerle 60gün süreyle beslendi.Araştırma sonunda optimum koşullardaki (500cm2/tavuk) hayvanların yemlerineorganik asit katılması canlı ağırlık, yem tüketimi, yumurta verimi ve yumurta ağırlığınıönemli oranda arttırdı. Yumurta sarı indeksi, haugh birimi, yumurta kabuk kalınlığı,yumurta kabuk ağırlığı ve özgül ağırlığı etkilemezken; yemden yararlanmayı veyumurta ak indeksini ise olumsuz etkilediği belirlendi. Yemlere humat katılmasının isekabuk ağırlığını olumsuz, kabuk kalınlığı ve özgül ağırlığı olumlu etkilediği, diğerparametreler üzerinde etkili olmadığı gözlendi.Stres koşullarındaki (285.7cm2/tavuk) tavukların yemlerine organik asit veya humatkatılması yumurta verimini, canlı ağırlığı, ak indeksini, sarı indeksini olumsuz etkiledi;yem tüketimi, yemden yararlanma, yumurta ağırlığı, kabuk kalınlığı, kabuk ağırlığı veözgül ağırlığı etkilemediği saptandı. Humat katılması haugh birimini iyileştirirken;organik asit katılması bu parametreyi etkilemedi.Sonuç olarak, bu çalışmada yumurta tavuğu karma yemlerine organik asit katılmasınınoptimum koşullarda performans ve bazı yumurta kalite kriterleri üzerinde olumlu etkigösterdiği; stres koşullarında ise gerek organik asit gerekse humat katılmasınınperformans ve yumurta kalite kriterleri üzerine etkisinin olmadığı saptandı.Anahtar Kelimeler: Yumurta tavuğu, Organik asit, Humat, Stres, Performans

VTHE EFFECT OF ORGANIC ACID AND HUMATE SUPPLEMENTATION ONPERFORMANCE AND EGG QUALITY IN DIETS OF LAYING HENSErkan KUMThis study was conducted to determine the effects of organic acids and humatesupplementation on performance and egg quality in laying hens at optimum and stresssituations.Two experiments were conducted. 40 weeks old, 132 Bovans laying hens were dividedinto 6 groups with 4 replicates. In the first experiment, there were 3 groups containing 4hens in each cage (50X40X40 cm). The second experiment consisted of 3 groupscontaining 7 hens in each cage. The control groups were fed basal diets and treatmentgroups were fed basal diet supplemented with either 0.2% organic acid (Sal-tech) or0.15% humate (Farmagülatör Dry Plus) for 60 days.At the end of study, live weight, feed consumption, egg production, egg weight weresignificantly increased by the organic acid treatments at optimum condition (500cm2/hen). Egg yolk index, Haugh unit, eggshell thickness, eggshell weight, spesificgravity were not significantly affected by the treatments. Feed efficiency and albumenwere significantly decreased. It was found that supplementating humate positivelyaffects eggshell thickness and spesific gravity and negatively affects eggshell weight,and but no effect on other parameters.Egg production, live weight, albumen, feed consumption, egg yolk index weresignificantly decreased by the organic acid or humate treatments on stress condition(285.7 cm2/hen). Feed consumption, feed effiency, egg weight, eggshell thickness,eggshell weight, spesific gravity were not significantly affected by the treatments.Haugh unit was significantly improved by supplementation of humate, butsupplementation of organic acid did not significantly affect.The results of this study indicated that supplementation of layer diets with organic acidimprove performance and some egg quality parameters at optimum conditions.Supplementation of organic acid or humate had no significantly effects on productionand egg quality parameters at stress condition.Key Words: Laying hen, Organic acid, Humate, Stress, Performance