Taş ve kÂğıt işçilerinde trombosit agregasyon oranları ile plazma homosistein ve nitrik oksit seviyelerindeki değişiklikler

Abstract

IVTAŞ ve KAĞIT İŞÇİLERİNDE TROMBOSİT AGREGASYON ORANLARI İLEPLAZMA HOMOSİSTEİN VE NİTRİK OKSİT SEVİYELERİNDEKİDEĞİŞİKLİKLERÖZETÜlkemiz gibi gelişmekte ve sanayileşmekte olan toplumlarda riskli iş kollarında çalışanlarda en önemlisağlık sorunlarından biride meslek hastalıklarıdır. Sosyo-ekonomik şartlar ve işyeri ortamının yarattığıstres de göz önüne alındığında, çalışanların pulmoner ve kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskidaha da artmaktadır. Amacımız bu iş yerlerinden taş ve kâğıt işçiliğinde çalışan ve toza maruzkalanlardan anket sonuçlarının da değerlendirerek akciğer fonksiyonları ile kardiyovasküler risk faktörüolan plazma homosistein seviyeleri ile trombosit agregasyon ve nitrik oksit düzeylerini ölçmek vemuhtemel ilişkileri araştırmaktır.Çalışma Kayseri sanayi bölgesinde yaşları 20-50 arasında olan, 30'u taş, 30'u kâğıt işçiliğinde çalışantoplam 60işçi ile toza maruz kalmayan 30 büro çalışanı ile gerçekleştirilmiştir. Anket uygulamasındansonra akciğer fonksiyon testlerinden VC, FVC ve MVV değerleri Pony spirometre yardımı ile plazmahomosistein seviyeleri homosistein regant kit kullanılarak HPLC sistemi ile trombosit agregasyonoranları Lumiagregometre ile plazma nitrit oksit düzeyleri Griss yöntemi ile total nitrit üzerindenindirekt olarak ölçülmüştür. İstatistiksel değerlendirmeler için SPSS Windows 13.00 paket bilgisayarprogramı kullanılmıştır.Ankete verilen cevaplardan ve kan basıncı değerlerinden elde edilen bilgiler, çalışmadaki üç grubunhomojen bir dağılım gösterdiğini ortaya koymuştur. Gruplar arasında, akciğer fonksiyon testlerindenFVC açısında anlamlı bir fark tespit edilmemiş ancak, FC ve MVV değerlerinin, taş ve kâğıt işçilerindeönemli ölçüde düşük olduğu saptanmıştır. Bu düşüş MVV değerleri için İstatistiksel olarak da anlamlıdır.Gerek plazma homosistein seviyeleri gerekse trombosit agregasyon ve plazma total nitrit düzeyleri taş vekâğıt işçilerinde büro çalışanlarına göre yüksek bulunmuştur. Gruplar arsında homosisteinseviyelerindeki farklılık anlamlı olmazken, trombosit agregasyon ve nitrik oksit düzeylerindeki artışlaristatistiksel olarak anlamlıdır.Sonuç olarak toza maruz kalmanın riskli iş yerlerinde çalışanlarda akciğer fonksiyonlarını olumsuzyönde etkilendiği, kardiyovasküler risk faktörleri olarak bilinen homosistein ve trombosit agregasyondüzeylerinin yükselme eğilimi gösterdiği, pulmoner fonksiyonlar açısında artan nitrik oksidin de önemlibir işaret olarak düşünülmesi gerektiği anlaşılmıştır. Benzer iş yerlerinde daha çok sayıda işçiler ileyapılacak çalışmaların işçi sağlığı ve meslek hastalıkları açısından yaralı olacağını düşünmekteyiz.Anahtar kelimeler: Homosistein, trombosit agregasyonu, NO, taş ve kâğıt işçisi

VTROMBOCYTE AGGREGATION RATIOS AND CHANGES OF PLASMA HOMOCYSTEINEAND NITRIC OXIDE LEVELS OF STONE AND PAPER WORKERSABSTRACTOne of the most important health problems of developing and industrializing societies such as ourcountry, is that of profession diseases of workers, working in risky work branches. Counting socio-economic conditions and the stress created at the work place, the risk of pulmonery and cardio-vascularydiseases of workers is increasing. It is our objective to evaluate the questionnaire results of workers inthe stone and paper industry which are confronted with dust and to measure the the lung functions andplasma homocysteine levels as well as trombocyte aggregation and nitric oxyde levels which arecardio-vasculary risk factors and to research potential relations.The reserach has been done among workers of the Kayseri industrial zone which are between 20-50years old, 30 each of them working in stone and 30 each working in the paper industry, totaling 60workers and 30 office employees which have no encounter with dust. After the questionnaire, the valuesof the VC, FVC and MVV lung function tests have been determined by means of Pony spyrometer, theplasma homocysteine level values by using a homocysteine regant kit with HLPC system, thetrombocyte aggregation ratios by means of Lumiagrogometer, the plasma nitrit oxyde levels have beenmeasured indirectly of the nitrit value by means of Griss. For statistical purposes, the SPSS Windows13.00 computer package program has been used.Information gathered from the responses to the questionnaires and the blood pressure values have showna homogen distribution among all three groups. No significant change has been determined among thegroups at the lung functions tests at FVC level, however it has been determined that the FC and MVVvalues of the stone and paper workers were significantly low. This decrease of the MVV levels is ofgreat value for statistical purposes. The plasma homocysteine levels as well as trombocyte aggregationand plasma total nitric levels of the stone and paper workers were higher than those of the officeemployees. While the difference of the homocysteine levels among the groups has no value, the increaseof trmobocyte aggregation and nitric oxyde levels are of statistical value.As a result it can be stated that the lung functions of workers being encountered with dust are affectednegatively, that the homocysteine and trombocyte aggregation levels which are cardio-vascular riskfactors are rising and that the increasing value of nitric oxyde which is a pulmonary function should beunderstood as an important sign. We believe that evaluations made among more workers at similarywork will be beneficial for workers? health and profession diseases.Key words: Homocysteine, trombocyte aggregation, NO, stone and paper workers.