Arap ve yerli melez atlarda bazı kan parametreleri üzerine ırk, yaş ve cinsiyetin etkisi

Abstract

Bu çalısma, Yerli melez at ırkı ile safkan Arap atlarında organ fonksiyonları için spesifik olan bazıkan parametrelerini belirlemenin yanında ırk, yas ve cinsiyet faktörlerinin bu parametreler üzerineetkisinin olup olmadıgını ortaya koymak amacıyla yapılmıstır. Çalısmada hayvan materyalini,yasları 1 ? 12 (1-5 ve 6-12 yas grubu) arasında degisen, 52 bas safkan Arap atı ve 50 bas YerliMelez atı olmak üzere toplam 102 bas at olusturmustur. Hayvanlardan alınan kan örneklerindensaglanan serumlarda AST, ALT, GGT, ALP, CK ve LDH enzim aktiviteleri ile glikoz, toplamkolesterol, trigliserit, toplam protein, albumin, globulin, üre, kreatinin, Ca, Pi ve Mg düzeyleribelirlenmistir.Bu çalısmada; Yerli Melez ve safkan Arap atlarında ırk faktörünün serum AST, ALT, CK ve LDHenzim aktiviteleri ile glikoz, üre, kreatinin, total kolesterol, trigliserit, toplam protein, albumin,globulin, Ca ve Mg düzeyleri üzerine etkili oldugu, ALP ve GGT enzim aktiviteleriyle Pidüzeylerini etkilemedigi saptanmıstır. Yerli melez atlarda incelenen biyokimyasal parametrelercinsiyet ve yas faktöründen etkilenmemistir. Arap atlarında serum CK, LDH, kreatinin, globulin,üre ve trigliserit düzeylerinin cinsiyet faktöründen, glikoz, toplam protein, Ca, Pi ve Mgdüzeylerinin hem cinsiyet hem de yas faktöründen etkilenmedigi belirlenmistir.Sonuç olarak, Yerli Melez ve Safkan Arap atlarına ait belirlenen bu serum biyokimyasalparametrelerinin referans degerler arasında oldugu, bu çalısma ile elde edilen verilerin hemklinisyenlere, hem de atlar üzerinde yapılacak arastırmalara katkı saglayabilecegi kanısınavarılmıstır.Anahtar kelimeler: At, cinsiyet, ırk, kan parametreleri, yas

The aim of this study was to determine some blood parameters which are specific for some organfunctions in local cross breed and Arabian horses as well as to determine whether breed, age andsex factors had effects on these parameters. Total 102 horses (1 to 12 years old: 1-5 and 6-12 yearsold group); 52 Arabian and 50 local cross breed horses were used in this study.Serum AST, ALT,GGT, ALP, CK and LDH activities, glucose, total cholesterol, triglycerides, total protein, albumin,globulin, urea, creatinine, Ca, Pi and Mg levels were determined.In this study, serum AST, ALT, CK, LDH activities glucose, urea, creatinine, total cholesterol,triglycerides, total protein, albumin, globulin, Ca and Mg levels were influenced by breed, but notALP, GGT activities and Pi levels in Arabian and local cross breeds. In local cross breed horses, theinvestigated biochemical parameters were not affected by sex and age. In Arabian horses, serumCK, LDH, creatinine, globulin, urea and triglyceride levels were affected by sex, and glucose, totalprotein, Ca, Pi and Mg levels were influenced by both sex and age.In conclusion, the analysed serum biochemical parameters of local cross breed and Arabian horsesranged within reference values.It is thought that the data obtained in this study may be useful forboth clinicians and further researches that will be conducted on horses.Keywords: Horse, sex, breed, blood parameters, age