Farklı yerleşim sıklıklarında yetiştirilen yerli ve yurtdışı kökenli yumurtacı hibritlerin verim, stres ve bağışıklık düzeylerinin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada yerli ve yurt dışı kökenli yumurtacı tavukların iki farklı kafes sıklığında verim özellikleri, yumurta kaliteleri, stres ve bağışıklık seviyeleri araştırılmıştır.Materyal ve Metot: Denemede 3 farklı yumurtacı hibrit Isa Brown (IB), Atak-S (A-S) ve Novogen White (NW) ve her hibrite iki farklı kafes sıklığı (312.50 ve 468.75 cm2/tavuk) uygulanarak toplam 6 grup oluşturulmuştur. Deneme her grup kendi içinde 9 tekerrür yapılarak yürütülmüştür. Her hibritten 180 tane olmak üzere toplam 540 hayvan kullanılmıştır. Su ve yem ad libitum olarak sunulmuştur.Bulgular: Yerli hibritin yumurta verimi, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı (YYO), kırık- çatlak yumurta oranı gibi verim özellikleri bakımından yabancı hibritlere göre daha düşük performans gösterdiği (p<0.01); buna karşın yaşama gücü, canlı ağırlık gibi performanslarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yumurta kalitesi bakımından yerli hibrite ait yumurta kabuk kalınlığı, Haugh birimi ve ak indeksi değerlerinin düşük olduğu (p<0.01) diğer kalite parametreleri bakımından yabancı hibritlerle benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. Stres ve bağışıklık düzeyi için yerli hibritin yurt dışı kökenli kahverengi yumurtacıyla benzer değerler gösterdiği; buna karşın beyaz yumurtacı tavukların stres seviyelerinin daha düşük, bağışıklık düzeyinin daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.001). Artan kafes sıklığında verim özelliklerinin ve stres seviyelerinin olumsuz etkilendiği (p<0.01); et-kan lekesi oranı dışında tüm yumurta kalite parametreleri ve bağışıklık düzeyinin etkilenmediği belirlenmiştir (p>0.05). Sonuç: Yerli hibritin yurt dışı kökenli hibritlere göre verim özelliklerinin nispeten düşük, buna karşın yumurta kalitesi, stres ve bağışıklık düzeylerinin birbirine benzer olduğu; kafes sıklığının ise verimi düşürerek stresi artırdığı, bağışıklık düzeyini ve yumurta kalitesini etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır.

Aim: In this study; yield characteristics, egg quality, stress and immunity levels of domestic and foreign origin laying hens were investigated in two different cage density.Material and method: In the trial, at total of 6 groups were formed by using two different cage densities (312.50 and 468.75 cm2/hen) on each of 3 different laying hen hybrids of Isa Brown (IB), Atak-S (A-S) and Novogen White (NW). The trial was carried oud with 9 replicates in each group. A total of 540 animals were used in a way where each group included 180 animals. Water and feed were provided as ad libitum.Results: It was found that the domestic hybrid showed a lower performance in comparison to the foreign hybrids in terms of yield characteristics such as egg yield, feed consumption, feed conversion ratio (FCR) and broken-cracked egg rates (p<0.01), while its performance variables such as survival rate and live weight were higher. In terms of egg quality, it was determined that the shell thickness, Haugh unit and white index values were lower in comparison to the foreign hybrids (p<0.01), while the other parameters were similar. In terms of stress and immunity levels, the domestic hybrid showed similar values to those of the brown foreign hybrid, while the stress levels were lower and immunity levels were higher in the white laying hens (p<0.001). It was observed that the yield characteristics and stress levels were affected negatively in increased cage density (p<0.01), while no egg quality parameters and immunity levels were significantly affected except for the meat-blood stain ratio (p>0.05). Conclusion: It was concluded that the yield characteristics of the domestic hybrid were relatively lower in comparison to those of the foreign hybrids, while its egg quality, stress and immunity levels were similar, and cage density decreased yield, increased stress and did not significantly effect immunity levels and egg quality.