Cumhuriyet Dönemi Türk resminde ekspresyonist sanatçılar

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK RESMİNDE EKSPRESYONİST SANATÇILAR Meraduha SATIR Danışman: Yard. Doç. Ömür KOÇ 2001-Sayfa: VH+212 Jüri: Yard. Doç. Ömür KOÇ Prof. Dr. Babek KURBANOV Doç. Dr. Fikret HAŞİMOV Batı etkisindeki (karakalem, yağlıboya ve diğer sanatlarımız) resim sanatımız ve çağdaş dünya standartlarına uygun ekspresyonist alam her geçen gün biraz daha ilgi görmektedir. Ekspresyonizmin insanın bilinçaltında var olan genel duygularım dışa vurumuyla oluşmuştur. Türk resim sanatında ekspresyonizme yönelen sanatçıların kendilerine özgü bir çalışma içine girdikleri görülür. Batı tarzındaki bu anlayışın ortaya çıkmasından yaklaşık kırk yıl sonra sanatçılar arasında dışa vurumcu bir fantazi görüldü. 1930'lardan sonra ülkemizde Doğu-İslâm kültürü ve Batı kültürünün bir sentezi ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet döneminde giderek hız kazanan sanat çabalan bir bütün olarak ele alındığında yeni bir dönemin doğduğu görülür. 1940'lardan sonra genç kuşak sanatçıları Batıya yönelik ekspresyonist anlayışı sergilediler ve bu yeni anlayış genç sanatçılar tarafından da takip edildi. Endüstri devrirninin getirdiği sanat ve teknoloji ilişkileri üslûp ve biçim anlayışında da farklılıklara sebep oldu. Bu değişim dönemin sosyo-ekonomik koşullarından kaynaklandı. Ve bu değişim Türk ekspresyonist sanatçılar için kişisel hakların ve iç dünyalarım ifade etmeleri balonundan çok önemlidir. Aynı zamanda bu değişim Türk sanatçılarının sanat biçimlerini değişmesine de sebep olmuştur. Türk dışa vunımculan eserlerinde değişimi ve gelişimi daima en ön plânda tutmuşlardır. Onların ilk amacı, daha önce yapmış oldukları eserlerden daha iyi eserler üretmektir. Ekspresyonizm sanatçının bilinçaltında var olan birikimlerini ifade etmesinde etkili olmuştur. Çağdaş resim sanatımız cumhuriyetin kurulmasından sonra sanatçıların eserleri için özgün ve özgür bir ortama kavuşmalarından dolayı gelişti ve yaygınlaştı. Bundan dolayı günümüz sanatçıları bireysel gelişimlerini önceki dönemlere göre daha hızlı bir şekilde elde edebilmektedirler.

VI ABSRACT MASTER THESIS EXPRESSIONIST ARTISTS AT TURKISH PICTURE IN THE AGE OF REPUBLIC Memduha SATIR Supervisor. Yard. Doç. Ömür KOÇ 2001-Page: Vü 1 212 Jury: Yard. Doç. Ömür KOÇ Prof. Dr. Babek KURBANOV Doç. Dr. Fikret HAŞİMOV Our art of drawing, painting and the others under teh influence of west (Europe) and expressionist akin in the harmony with the contemprory world standard have been more interested day by day. Exspressionism came into the existance by showing human beings general senses which are in their subconscious. It is seen that some of the Turkish artists who direct their studies to the expressionism are in an original experimantation. About 40 years later after the existance of exspressionism in west it was seen a fantasy of expressionism among the artists and after 1930's the synthesis of the culture of East-İslâm and west appeared in our land (Turkey). The effort of art which is taken in hand completely it is seen that a new period was born were accelerated at the time of Republic-Republic of Turkey. After 1940' s the new age artists displayed the mentality of expressionism which was turned to the west This was also pusued by new artists. The relationship between tecnology and art which was brought to light by Revolution of Industry caused differences on form and style of the sagacity. This variarion orginoted from the condition of social-economy of the age. And this variarion is too important for the Turkish Expressionist Artists because of expressine of their initial world and personal rights. At the same time it has also caused the changing of their form of ort. Turkish expressionist, always gave top priority to variarion and development in their works. Their inihal aim is to produce new works which are better man they did. Expressionism effected on expressing of an artist's expriences which are in his subconscious. Our contemprary picture art developed and became widespread after the foundation of Repuldic because the artists reached a creative and free atmosphere for their works, so the artists of present day can have their personal development faster than they could. ?^sSrJSrlsVOH BSS8SE4