Merkez Bankası bağımsızlığı`nın enflasyon ile ilişkisi ve Türkiye üzerine bir uygulama

Abstract

Bu tez çalısmasında, merkez bankalarının yasal bağımsızlığı ve yıllar itibariyleTCMB'nin yasal yönden ne kadar bağımsız olduğu arastırılmıstır. Merkez bankacılığınındoğusu ve gelisimi ile yasal bağımsızlığın tanımı ve türleri verildikten sonra, yasalbağımsızlık konusu daha detaylı bir sekilde incelenmistir. Alex Cukierman, Steve Webb veBilin Neyaptı tarafından gelistirilen merkez bankasının yasal yönden bağımsızlığınınderecesinin ölçüldüğü yöntem tanıtıldıktan sonra TCMB'nin 1970, 1991 ve 2005yıllarındaki yasal bağımsızlık endeks değerleri ölçülmüstür. 2001 yılındaki kanundeğisikliğinin ardından, TCMB'nin yasal bağımsızlık endeks değerinin önemsenecek birsekilde arttığı gözlemlenmistir. Bununla birlikte, 1970 yılındaki değerin 1991 yılındakideğerden farklı olmadığı belirlenmistir. 2001 yılındaki en son yasanan krizden sonra ortayaçıkan enflasyon değerleri de ortaya konduğunda, yasal bağımsızlığın arttığı 2001 yılındansonra bu yükselis ile birlikte enflasyon değerleri düsüse geçmistir. Buradan da yasalbağımsızlık endeksi ile enflasyon oranı arasında negatif bir iliski olduğu ortayakoyulmaktadır. Bu iliski ayrıca ekonometrik model vasıtasıyla gösterilmistir.

In this study, the legal independence of central banks and the degree of legalindependence of the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) within years has beensearched. After rising and evolution of the central banks, definition and type of legalindependence has given, legal independence topic has been examined detailed. After themethod measuring the legal independence of central banks improved by Alex Cukierman,Steve Webb and Bilin Neyaptı has introduced, the legal independence index value in 1970,1991 and 2005 has been measured. After the law of CBRT has changed since 2001, it hasexamined that the index value of CBRT has increased in an important way. However, thevalues in 1970 and 1991 are not so different. When the inflation rates following the 2001crisis have been introduced, after the year 2001 which the index value of legalindependence CBRT has been increased the inflation rates has started to decrease. Thus, itis taken out that there is a negative relation between the legal independence index valuesand the inflation rates. This relationship is shown via the econometric model.