Kültürel mirasın aktarımında illüstrasyon: Dilrüküş Hanım isimli Türk halk hikâyesinde karakter illüstrasyonları

Abstract

Her toplumun yaşayış süreci içerisinde aynı çatı altında yaşayan insanlarla ortak iletişiminden doğan birikimleri vardır. Bunlar toplumu birleştirici ve bütünleştiri yapısıyla büyük bir öneme sahiptir. İnsanlar iletişimini ve birikimlerini bazen sözlü, bazen yazılı, bazen de görsel sembol ve imgeler aracılığıyla aktarmışlardır. Ancak içinde bulunduğumuz dönemde bu değerler git gide önemini yitirmeye başlamıştır. Kaybolmaya yüz tutmuş kültürel unsurların günümüzün tasarım ve uygulama yöntemleriyle bir araya getirilmesi sürecini kapsayan araştırma, görsel yolla bir bilgiyi aktarırken, yeni bir bilgi oluşturmak, yeni bir öneri geliştirmek, bunu gerçekleştirirken çağın popüler ve etkin uygulama alanından faydalanarak kalıcı birer kültürel bilgiye dönüştürmek üzerinedir. Görsel olanın etkin gücü düşünüldüğünde çalışmada, soyut ve somut kültürün, geçmişte geleneklerle aktarıldığı çerçevede, gelenekle sanatın birleştirildiği uygulama alanına yönelik yöntem uygulamasına odaklanılmıştır. Bu uygulamada sözlü kültürün ve geleneğimizin önemli parçalarından biri olan hikâye türü olarak seçilmiş ve bu tür içinde yer alan `Dilrüküş Hanım` isimli Halk Hikâyesi'nin karakter tasarımları yapılmıştır. Yöntem uygulamasında Türk sanatının önemli değerlerinden olan işlemeler, çiniler, semboller ve desenler kaynak alınarak yeniden yorumlanmış ve uygulanmıştır. Bu anlamda uygulamamız grafik iletişimin önemli bir parçası olan illüstrasyon yorumlamalarıyla diğer çalışmalara model oluşturmaya yöneliktir. Anahtar Kelimeler: Türk Halk Edebiyatı, Sözlü Gelenek, Hikâye, İllüstrasyon.

Every society has its accumulations arising from the common communication with the people living under the same roof in the process of living. They have an important value with the unifying and integrative structure for the society. People have communicated their knowledge and experience sometimes through oral, sometimes written and sometimes visual symbols and images. However, in the current period, these values gradually began to lose importance. The research, which involves the process of bringing together the disappeared cultural elements with today's design and implementation methods, is aimed at creating a new knowledge, developing a new proposal, and transforming it into a permanent cultural knowledge by making use of the popular and effective field of application. Considering the effective power of the visual, the focus is on the application of methods to the field of application, where tradition and art are combined within the framework of the transfer of abstract and concrete culture with traditions in the past.In this application, the story genre, one of the most important parts of our oral culture and tradition, was selected, contained within this kind and called 'Dilrüküş Hanım' was designed from Folktale. In the method application, embroideries, tiles, symbols and patterns, which are important values of Turkish art, have been reinterpreted based on the source. In this sense, our application is intended to form a model for illustration interpretations and other studies, which are an important part of graphic communication.Key Words: Turkish Folk Literature, Oral Tradition, Story, Illustration.